اختصاصی معدن‌مدیا – ساقی نبی‌لو:
نقش حیاتی کاتالیست‌ها در صنعت فولاد
کاتالیست‌ها به‌عنوان مؤلفه‌های کلیدی در واکنش‌های شیمیایی، نقش بی‌بدیلی در بهبود کارایی و کاهش مصرف انرژی در صنایع مختلف ایفا می‌کنند. در صنعت فولاد، استفاده از کاتالیست‌ها نه تنها به افزایش بهره وری و کاهش هزینه‌ها منجر می‌شود، بلکه با کاهش آلاینده‌ها و بهبود کیفیت محصولات، تأثیر مستقیمی بر توسعه پایدار دارد. در حال حاضر ارزش بازار کاتالیست در جهان ۴۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که از این میزان، ۷۰۰ میلیون دلار مربوط به ایران است. این اعداد نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک این حوزه در صنایع بزرگ مانند فولاد است.
اهمیت کاتالیست‌ها در صنعت فولاد جهانی
در فرآیند تولید فولاد، کاتالیست‌ها در واکنش‌های احیای مستقیم آهن (DRI) ریفرمینگ گاز طبیعی و تولید گازهای سنتز نقش اساسی دارند. استفاده از کاتالیست‌های پیشرفته می‌تواند بازدهی واکنش‌ها را افزایش داده و مصرف انرژی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد؛ به‌عنوان مثال، در فرآیند ریفرمینگ بخار متان، کاتالیست‌های نانو ساختار با افزایش سطح فعال، منجر به بهبود نرخ تبدیل و کاهش دمای عملیاتی می‌شوند.
شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان: پیشرو در بومی‌سازی کاتالیست‌های صنعت فولاد
این شرکت از سال ۱۳۹۰ با هدف تحقیق و تولید کاتالیست‌های مورد نیاز صنایع شیمیایی، فولاد، پتروشیمی و پالایشگاهی تأسیس شد.
بر اساس گفته‌های مدیرعامل این شرکت، تاکنون 12 گرید از کاتالیست‌های مورد نیاز کشور در این شرکت بومی‌سازی شده و تولید 13 گرید دیگر از کاتالیست های صنعت پتروشیمی نیز در دست اقدام است.
روند تولید کاتالیست‌های جدید در شرکت گسترش کاتالیست ایرانیان با بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری و حمایت‌های گسترده فنی و مالی در حال انجام است. این شرکت با افتتاح خطوط تولید نسل جدید کاتالیست‌های مورد استفاده در صنایع فولاد و پتروشیمی و همچنین تولید نیترات نیکل با ظرفیت سالانه دو هزار تن، موفق شده است حدود ۳۰ درصد از نیاز بازار در زمینه صنایع فولاد و ۱۰ درصد از نیاز صنایع پتروشیمی را تأمین کند. این دستاورد، گامی مؤثر در جهت تأمین نیازهای داخلی و کاهش وابستگی به واردات محسوب می‌شود.
همچنین در همین راستا، احداث بزرگ‌ترین و مجهزترین آزمایشگاه کاتالیست و عناصر نادر خاکی در کشور ، بخش دیگری از برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت است. برای این طرح توسعه‌ای سرمایه‌گذاری بالغ بر هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
این شرکت اولین صادرکننده کاتالیست در ایران بوده و در سال 1393 برای اولین بار صادرات خود را انجام داده است. با توجه به گردش مالی صنعت کاتالیست در جهان و سهم اندک ایران، این شرکت برنامه‌ریزی کرده است که با تولید کاتالیست‌هایی که تقاضای جهانی دارند اما در داخل مصرف ندارند، وارد بازارهای بین‌المللی شده و سهم کشور را افزایش دهد.
طی سه سال گذشته، تولید این شرکت رشد بالایی داشته و برنامه‌ریزی برای دوبرابرشدن تولید در حال انجام است.
با توجه به نیاز روزافزون صنعت فولاد کشور به کاتالیست‌های DRI در فرآیند های میدرکس و پرد ، این شرکت از سال ۱۴۰۰ وارد باشگاه تولیدکنندگان این کاتالیست‌ها گردید و توانست بیش از 30 درصد از نیاز داخلی را تأمین کند.
اهمیت استراتژیک تولید کاتالیست در ایران
در حال حاضر حدود 20۰ مدل کاتالیست در دنیا مصرف می‌شود که به دلیل وجود معادن و ذخایر غنی معدنی و نفتی در کشور، از مقدار یاد شده حدود ۱۰۰ مدل آن در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های وارداتی، تولید داخلی کاتالیست‌ها نه تنها از خروج ارز جلوگیری می‌کند، بلکه به استقلال صنعتی کشور کمک می‌نماید. بر اساس گزارش‌ها، کمتر از نیمی از نیاز ۷۰۰ میلیون دلاری کشور به کاتالیست‌ها توسط تولید داخلی تأمین می‌شود. افزایش تولید داخلی می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید در صنایع پایین‌دستی و افزایش رقابت‌پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی منجر شود.
سند چشم انداز
از مهمترین محصولات شرکت در صنعت فولاد، چهار گرید کاتالیست مورد استفاده در تولید آهن اسفنجی با نام های کاتالیست فعال در فرآیند میدرکس و فعال در فرآیند پرد، نیمه فعال و خنثی می باشد. همچنین در زمینه جاذب‌های سولفور، این شرکت دو گرید تولید کرده است، پیش بینی می شود مدل ستاره‌ای که توسط این شرکت معرفی شده از نظر پایداری و ماندگاری در مخازن عملکرد بسیار بهتری از مدل رشته‌ای داشته باشد.
در بخش صنایع شیمیایی، سه گرید کاتالیست پنتااکسید وانادیوم؛ شامل وانادیوم بالا، وانادیوم پایین و سزیم‌دار را در سبد محصول خود دارد. همچنین در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی می‌توان به دست یابی به دانش فنی و تولید در مقیاس پایلوت و صنعتی کاتالیست های اصلاح شده اتوترمال ریفرمینگ (ATR) و اصلاح شده بخار متان ریفرمینگ (SMR)، هیدروکراکینگ و جاذب سولفور اشاره کرد.
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: