صنعت فولاد جهان در حال گذر از دو تحول بزرگ است: کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی. ایران با منابع غنی و ظرفیت‌های موجود، می‌تواند با سرمایه‌گذاری هدفمند در فناوری و فرآوری، جایگاه خود را در زنجیره ارزش جهانی فولاد تثبیت کند و همزمان نیاز صنایع پیشرفته داخلی را تأمین کند.
صنعت فولاد جهان در تقاطع دو تحول بزرگ قرار دارد: کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی. این تحولات تنها تغییرات تکنولوژیک نیستند، بلکه پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای دارند، کمی شبیه انجام عمل جراحی قلب باز در حین دویدن ماراتن.
چند سال پیش، بسیاری تصور می‌کردند که کاهش کربن به‌راحتی از طریق احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن و کوره‌های قوس الکتریکی محقق می‌شود. اما در عمل، محدودیت‌های انرژی، هزینه بالای مواد اولیه و رقابت جهانی، این مسیر را پیچیده‌تر کرده است.
دیجیتالی‌سازی؛ وعده‌ای که هنوز محقق نشده
گرچه بحث دیجیتالی‌سازی بیش از ۳۰ سال است مطرح شده، اجرای واقعی آن در فولادسازی جهان و به‌ویژه در ایران هنوز کند است. با وجود ظهور صنعت ۴.۰ و هوش مصنوعی، بسیاری از فرآیندهای پرانرژی فولادسازی هنوز به‌صورت دستی مدیریت می‌شوند و بهره‌وری کامل فناوری‌های نوین محقق نشده است.
فرصت‌های استراتژیک برای ایران
در ایران، با توجه به ذخایر غنی سنگ‌آهن و ظرفیت‌های موجود در صنایع فولاد، این دو تحول می‌توانند به فرصتی استراتژیک برای ارتقای رقابت‌پذیری و توسعه پایدار تبدیل شوند. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کاهش کربن، اتوماسیون و هوش مصنوعی می‌تواند ضمن کاهش هزینه و آلایندگی، جایگاه کشور در زنجیره ارزش جهانی فولاد را تقویت کند.
فولاد مبارکه به‌عنوان پیشگام صنعت فولاد ایران، در سال‌های اخیر با استفاده از فناوری‌های هوشمند و اتوماسیون، بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش آلایندگی، نمونه‌ای موفق از حرکت به سمت فولاد سبز و دیجیتالی ارائه کرده است. سرمایه‌گذاری این شرکت در سیستم‌های هوش مصنوعی، پایش فرآیندها و بهینه‌سازی تولید، نشان می‌دهد که صنایع ایرانی می‌توانند همزمان با افزایش ظرفیت تولید، استانداردهای جهانی کاهش کربن و کیفیت را رعایت کنند.
نقش عناصر نادر خاکی و بازار جهانی
محدودیت‌های صادراتی چین بر عناصر نادر خاکی و برنامه‌های کشورهای اروپایی و آمریکا برای کاهش وابستگی به چین نشان می‌دهد که جهان به سمت تنوع‌بخشی به منابع و زنجیره‌های تأمین حرکت می‌کند. ایران نیز با توجه به ذخایر خود، می‌تواند با ایجاد زیرساخت‌های فرآوری و توسعه فناوری استخراج، سهمی از بازار جهانی این مواد استراتژیک را به دست آورد.
اهمیت راهبرد ملی و هم‌افزایی با تجارب بین‌المللی
تجربیات بین‌المللی نشان می‌دهد که موفقیت مستلزم راهبرد ملی، سرمایه‌گذاری هدفمند و ارتباط پایدار با بازیگران جهانی است. نشست‌های تخصصی مانند steelTalk با حضور کارشناسان بین‌المللی، از جمله دکتر اینگ. تورستن هاوک، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت فعلی کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی و ارائه راهکارهای تسریع پیشرفت فراهم می‌کند.
ایران در مسیر اقتصاد آینده فولاد
کارشناسان معتقدند که ترکیب این دو جریان کاهش کربن و دیجیتالی‌سازی نه تنها نیازهای داخلی صنایع پیشرفته ایران مانند خودروسازی برقی، الکترونیک و انرژی‌های تجدیدپذیر را تأمین می‌کند، بلکه امکان جبران بخشی از کمبود جهانی و ارتقای جایگاه ایران در اقتصاد آینده جهان را نیز فراهم می‌آورد.
نمونه تجربه فولاد مبارکه نشان می‌دهد که با سرمایه‌گذاری هدفمند در فناوری‌های سبز و دیجیتال، ایران می‌تواند مسیر خود را در فولاد آینده جهان تثبیت کند و همزمان از مزایای اقتصادی، زیست‌محیطی و صنعتی بهره‌مند شود.
منبع: ایراسین
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: