در تازه ترین گزارش مجله جهانی متال اکسپرت(Metal Expert)، پیشنهاد سردبیر به بررسی صنعت فولاد ایران اختصاص یافت: کمبود همیشگی تامین گاز در فصل زمستان باعث نگرانی در بین فولادسازان ایران و بصورت خاص تامین گاز بخش آهن اسفنجی شدهاست. با این حال، با توجه به تغییراتی در سیاستهای دولت، احتمال این میرود قطعیها با مدیریت بهتری صورت بگیرد. تأثیر این مسئله بر قیمتها نیز درآینده باید برآورد شود، چراکه قطعی گاز تنها چالش تولید کنندگان ایرانی درآینده نزدیک نخواهد بود.
کمبود گاز در سال گذشته منجر به کاهش تولید فولاد خام به میزان 1.5 میلیون تن، معادل خسارت یک میلیارد دلاری، بود. با این حال، امسال مشکل میتواند برای تولیدکنندگان فولاد ایرانی کمتر شود. یک منبع از انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار داشت:« مطمئنا امسال نیز با کمبود گاز روبرو خواهیم شد، اما به نظر میرسد امسال به دلایل مختلفی وضعیت به وخامت پارسال نباشد.»
براساس اظهارات سعید عقلی، نماینده شرکت ملی گاز ایران، دولت در حال کار برای تعادل مصرف گاز در طول سال بود تا از کمبود فصل زمستان جلوگیری کند. در مدت گرم سال، ایران بیش از 277 میلیون متر مکعب گاز را به طور میانگین روزانه به نیروگاهها تحویل داد، که نسبت به سال گذشته 13 درصد افزایش داشت. این افزایش منجر به رشد ظرفیت ذخیرهسازی استراتژیک برای شروع فصل سرد در بخش تولید برق و سایر بخشهای مصرفکننده شد. وزارت نفت یک سال پیش مطالعه در این زمینه را آغاز کرد و در ماه می(اردیبهشت) شیوهنامه ای آماده کرد. براساس این شیوهنامه، در نیمه اول سال، گاز بیشتری با تعرفه فعلی به صنایع بزرگ و پرمصرف انرژی اختصاص داده شد. این صنایع گاز را به گاز مایع، سیانجی و گاز سنتز تبدیل کرده و در طول فصل سرد سال و زمانهای اوج مصرف گاز، به فروش خواهد رساند. یک منبع طلع نیز اظهار داشت:« دولت همچنین اقداماتی را ترتیب داده تا گاز توسط صنایعی که سودآورتر هستند، استفاده شود.»
آخرین تغییرات تعرفه گاز، که در ابتدای ماه سپتامبر(شهریور) برای کاربران خانگی و صنعتی اتفاق افتاد نیز در جهت بهینه سازی مصرف گاز انجام شد. این تغییرات که با افزایش تعرفه گاز صنایع همراه بود، مخالفت شدید صنایع، ازجمله صنعت فولاد را درپی داشت. شورای آهن و فولاد ایران در نامهای به وزیر صمت که رونوشت آن برای معاون اول رئیس جمهور هم ارسال شد نسبت به پیامدهای افزایش دو برابری نرخ گاز فولادسازان، مثل از بین رفتن مزیت نسبی گاز برای تولید فولاد هشدار داد و خواستار بازنگری در این تصمیم شد. دراین نامه با اشاره به اینکه انرژی یکی از مزیتهای نسبی تولید فولاد در ایران بوده و فرآیند تولید فولاد کشور با اتکا به وجود منابع سرشار گاز طبیعی، بر خلاف سایر کشورهای تولید کننده فولاد که به روش کوره بلند و استفاده از انرژی زغال سنگ تولید میکنند با تکنولوژی احیا مستقیم و کوره قوس الکتریکی پایه گذاری شده است، به این موضوع اعتراض کرد که برچه مبنایی نرخ گاز واحدهای احیا مستقیم، حدود 60 درصد خوراک پتروشیمی تعیین شده است، درحالیکه این میزان پیش از این، 40 درصد بوده است.
یک منبع آگاه نیز با بیان اینکه تا به حال، فقط 15 الی 20 درصد عرضه در بورس کالای ایران هر هفته خریداری شده است، پیش بینی کرد خریداران خارجی دست بالاتر را در قراردادها خواهند داشت. یکی از فعالان بازار نیز تخمین زده هماکنون موجودی فولاد نیمهتمام یا تمام شده در انبارها و کارخانهها بیش از 10 میلیون تن باشد.» این اتفاق ریشه در محدودیتهای صادرات و درپی آن، عرضه مازاد در بازار داخلی دارد. همزمان با موجودی مازاد کارخانهها و اشباع بازار داخلی، عوارض صادراتی دو درصد نیز سد راه تولیدکنندگان فولاد ایرانی برای صادرات محصولاتشان است.
منبع: فولادبان