بحران جهانی انرژی و گران شدن زغال سنگ

موضوع بحران جهانی انرژی صرفا به کشورهای شاخص و پیشرو در بحث مصرف انرژی محدود نمی شود. فرصت استثنایی در بحران جهانی انرژی برای معدود کشورهایی ایجاد شده است. معدودی از کشورها مثل ایران و روسیه که از نعمت گاز طبیعی برخوردار هستند؛ حالا فضا را کاملا مناسب برای تاخت و تاز در حوزه صادرات می‌بینند .کشورهای اروپایی شرایط سختی را پیش رو دارند. به نظر می‌رسد بحران کمبود انرژی انگلستان شرایط را برای افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی مثل زغال سنگ فراهم آورده که خروجی آن، رشد قیمت کربن در بورس این کشور در مقایسه با اروپا است.

قبل از پاندمی کرونا تمامی اقتصادهای بزرگ جهانی با یک سرعت وصف ناپذیری مسیر تولید را در پیش گرفته بودند. همزمان با این بحران و وقوع چالش های زیست محیطی کشورهایی نظیر چین و آمریکا با بحران انرژی خصوصا در حوزه برق مواجهه شدند. این روند باعث شد تا ترمز تولید در برخی از موسسات کشیده شود. بحران جهانی انرژی در وضعیت فعلی قطعی است. برق در شرایط فعلی بزرگترین چالش صنعت محسوب می شود. ادامه این روند می تواند ساختار اقتصاد کشورها را تغییر دهد.

شروع بحران جهانی انرژی با فروکش کردن پاندمی کرونا

بعد از پاندمی کرونا توجه به شاخص های محیط زیستی رشد فزاینده ای را تجربه کرده است. دولت چین به خوبی درک کرده است که بحران های آلودکی محیط زیست به عنوان یک تهدید مهم در ساختار اقتصادی این کشور محسوب می شود. لذا شاهد کاهش تولید گازهای آلاینده در این کشور بودیم. یکی از دلایلی که معدن های آلاینده در این کشور تعطیل شدند همین موضوع بود. موضوع بحرانی انرژی ریشه در جدی شدن فاکتورهای زیست محیطی و آلایندگی های هوا دارد. حداقل بحران انرژی از این موضوع ریشه گرفته است.در حال حاضر بحران انرژی در جهان؛ به خصوص بحث گران شدن زغال‌سنگ و متعاقب آن برق و همچنین گرانی گاز؛ در اکثر کشورها؛ گریبان گیر صنایع ریز و درشت آنها گردیده است

فرصت استثنائی برای کشورهای صاحب انرژی

فرصت استثنایی در بحران جهانی انرژی برای معدود کشورهایی ایجاد شده است. معدودی از کشورها مثل ایران و روسیه که از نعمت گاز طبیعی برخوردار هستند؛ حالا فضا را کاملا مناسب برای تاخت و تاز در حوزه صادرات می‌بینند . طبیعی است که در این شرایط با گرم کردن تنوره قیمت‌های پیشنهادی، ایفای نقش نمایند. در صورتی که قیمت زغال سنگ در دنیا رو به افزایش بگذارد ما شاهد رشد بیشتر قیمت ها در بازارهای فولادی و کامودیتی خواهیم بود. برای مثال افزایش حدود ۱۰ دلاری روزهای گذشته در بازار شمش CIS فوب دریای سیاه نیز میتواند مؤید این موضوع باشد .

عمومی شدن بحران انرژی ناشی از زغالسنگ

موضوع بحران جهانی انرژی صرفا به کشورهای شاخص و پیشرو در بحث مصرف انرژی محدود نمی شود. کشورهای اروپایی شرایط سختی را پیش رو دارند. به نظر می‌رسد بحران کمبود انرژی انگلستان شرایط را برای افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی مثل زغال سنگ فراهم آورده که خروجی آن، رشد قیمت کربن در بورس این کشور در مقایسه با اروپا است. قیمت کربن اروپا و انگلستان حالا یک گپ حدود ۳۰$ با هم دارند. همین موضوع سبب خواهد شد تا قیمت انرژی در این کشور رشد بیشتری را تجربه کند.بحران جهانی انرژی بیشترین تاثیر را در روند معاملات زغالسنگ داشتنه است.

رشد سهام شرکت های گاز روسیه در پی بحران انرژی

اما بحران انرژی در کشورهایی که درگیر حل این معضل هستند جنبه های مختلف دیگری نیز دارد. سهامداران شرکت گازپروم روسیه خوشحالتر از مابقی سهامداران هستند. قیمت گاز طبیعی در اروپا (برای مثال هلند) در محدوده ۲۹ یورو بر میلیون بی تی یو بوده که بالاترین سطح تاریخ است. با وجود اینکه قیمت ها در روز جمعه اندکی عقب نشینی کرده اما بحران انرژی الکتریکی در ماه های منتهی به پایان سال بسیار جدی تر است. این موضوع وضعیت بازارهای فولادی را در ماه های آتی شدیدا تحت تاثیر قرار می دهد.بحران جهانی انرژی سیگنال هایی را به بازارهای مالی در ماه های آتی ارائه خواهد کرد.

رشد بی وقفه قیمت زغالسنگ در پی ریسک های محیط زیستی

جالب اینکه وضعیت سهام شرکتهای زغالسنگ به دلیل بحران های انرژیی صعودی شده است. در شرایط فعلی کشورهای اروپایی در ریسک بیشتری قرار دارند. عدم آمادگی کشورهای اروپایی در حرکت به سمت انرژیهای نو و حذف زودتر از انتظار انرژیهای فسیلی باعث بحران انرژی در این قاره شده، به گونه ای که مصرف زغالسنگ طی ماه گذشته را به بالاترین سطح از سال ۲۰۱۴ رسانده که یک عقبگرد جدی در موضوع پیمان پاریس خواهد بود. به نظر می رسد که کشورهای اروپائی از بحران محیط زیست صرفا شعار آن را مطرح کرده اند. در این شرایط است که می توان متوجه شد چه میزان کشورها به تعهدات بین المللی پایبند هستند. چیزی که این روزها بیشتر مشاهده می شود مصرف بالاتر از تعهدات زغالسنگ در کشورهای توسعه یافته اروپایی است.

چین و معظل حل بحران انرژی الکتریکی

مصرف زغالسنگ فارغ از میزان تولید در کشورها رو به افزایش است.چین بزرگترین مصرف کننده زغال سنگ در جهان است و همسایه آن، قزاقستان بزرگترین سایت های ذخایر زغال سنگ جهان را دارد. با این حال، این دو کشور عمدتا به دلیل گران بودن حمل ریلی، تجارت زیادی در زمینه زغال سنگ نداشته اند که این امر در شرف تغییر است. به نظر می رسد که چین تمایلی به تولید زغالسنگ داخلی خود ندارد. همین روند سبب خواهد شد تا رویکردهای قدیمی در معاملات زغالسنگ دستخوش تغییر شوند.

نگاه چین به بازار زغالسنگ قزاقستان

بحران انرژی در چین بسیار جدی است. این موضوع حتی می تواند چشم انداز اقتصادی این کشور و خیر به سوی بهترنین اقتصاد جهان را با چالش همراه سازد. خاموشی های ناشی از کمبود زغال سنگ اقتصاد چین را تهدید می کند. به نظر می رسد که بحران انرژی بیش از هر زمان دیگری در دینا جدی شده است. برآورد شبکه های تحلیلی نشات می دهد که قیمت زغال سنگ در ۱۲ ماه گذشته تقریباً چهار برابر شده و به بالاترین حد خود رسیده است. اکنون چین به دنبال منابع جدیدی است و مایل است حتی غیر مستقیم ترین کانال های واردات را نیز احیا کند. استان ژجیانگ در شرق چین این هفته اولین محموله زغال سنگ حرارتی قزاقستان (مورد استفاده در نیروگاه ها) را دریافت کرد. اما اینکه چین چقدر از قزاقستان زغال سنگ خریداری می کند، مشخص نیست. دو کشور ارقام متفاوتی در این مورد ارائه دادند.

قطعی بودن بحران انرژی در کل دنیا

صرفا بحران انرژی را نباید معطوف به قطب های اقتصادی اصلی جهان دانست. این موضوع تا لایه های زیرین اقتصاد رسوخ کرده است. هند نیز به طور مشابه درگیر بحران انرژی ناشی از کمبود زغال سنگ است. به راحتی می توان متوجه شد که هنوز ساختارهای صنعتی کشورهای پیشرو نتواسنته خوراک کارخانجات خود را به روز کند. هند ممکن است در ماه های آینده درگیر کمبود برق شود زیرا ذخایر زغال سنگ در اکثر نیروگاه های این کشور به سطوح بسیار پایینی رسیده است. اداره مرکزی برق هند (CEA) در گزارشی اعلام کرد که ۶۳ مورد از ۱۳۵ نیروگاه زغال سنگ در سومین اقتصاد بزرگ آسیا تنها برای دو روز یا کمتر زغال سنگ دارند. ذخایر زغال سنگ در ۱۷ مورد از آنها به صفر رسیده است. درمجموع، ۷۵ کارخانه با موجودی ۵ روز یا کمتر زغال سنگ کار می کنند.