دولت چین نقشه راهی جهت دستیابی به هدف به صفر رساندن خالص انتشارات کربن تا سال 2060 ترسیم کرده است. علیرغم وجود طیف گستردهای از اهداف، مقامات چینی به دنبال ابزاری سیستماتیک برای مقابله با انتشار کربن خواهند بود تا در عین حال حداقل ثبات اقتصادی و روند بازیابی خود را حفظ کنند.
به گزارش معدن مدیا به نقل از CRU، چین در چارچوب سیاستهای کربنزدایی و اجرای جابهجایی انرژی در سال 2021، از انتشار اهداف کاهش کربن تا راهاندازی بازار ملی ETS گامهایی برداشته است. در این گزارش، پیرامون توسعه این سیاست و تاثیری که بر اقتصاد چین دارد و برخی تاثیرات غیر مستقیم بر صنایع انرژیبر همانند بخش فلزات خواهیم پرداخت.
چشمگیرترین اقدامات جهت پیشبرد سیاستهای مذکور، انتشار دو چشمانداز بود؛ نخست خط مشی جهت رسیدن به اوج دیاکسیدکربن و سپس کربن خنثی به صورت کامل و پایدار در اجرای فلسفه توسعه نوین و دوم برنامه عملیاتی جهت رسیدن به اوج دیاکسیدکربن تا قبل از سال 2030. لازم به ذکر است که خط مشیهای نام برده فوق بیانگر اساس چارچوب «1+N» چین برای دستیابی به اهداف کربنی یعنی اوج کربن حداکثر تا قبل از سال 2030 و کربن صفر حداکثر تا قبل از سال 2060 است.
در حالی که خط مشی به عنوان رکن اساسی برای کل استراتژی انتشار کربن چین عمل میکند که نشاندهنده «1» از چارچوب «1+N» است، برنامه عملیاتی عنوان شده برای کاهش کربن، اولین سند در مجموعهای از اسناد دقیقتر و کاربردیتر است. انتظار میرود که تعداد بیشتری از اینگونه اسناد و خط مشی انتشار یابد و در آن، بخشهای خاصی از صنعت برای سال 2022 مورد هدف قرار بگیرد.
این گزارش با در نظر گرفتن چهاردهمین برنامه پنج ساله توسعه سبز صنعتی، بر پیامدهای خط مشی اخیر برای بخش صنعتی تمرکز دارد.
«1» به چارچوب راهنمایی اشاره دارد که اصول فراگیر تمام خط مشیهای آینده را تعیین میکند. لازم به ذکر است که هدف این خط مشیها دستیابی به مشارکتهای تعیینشده در سطح ملی است.
«N» نشاندهنده خط مشیهای تنظیمکننده 10 محرک مورد نیاز برای ارائه دستیابی به مشارکتهای تعیینشده در سطح ملی چین است.
چهاردهمین برنامه پنج ساله توسعه سبز صنعتی
وزارت صنعت و فناوری اطلاعات (MIIT) طرح توسعه سبز را در دسامبر 2021 منتشر کرد. این طرح وضعیت فعلی، اصول اساسی و اهداف اصلی توسعه سبز در چین را بررسی میکند. همچنین این طرح جزئیات استفاده از فناوری و تجهیزات سبز و کمکربن، افزایش بهرهوری منابع انرژی، میزان پیشرفت در کاهش انتشار کربن و کاهش انتشار CO2 به ازای هر واحد ارزش افزوده صنعتی تا 18 درصد را به تفصیل شرح میدهد.
وظایف اصلی توسعه سبز
کاهش شدت انتشار کربن در واحدهای صنعتی کلیدی
انتشار کربن به ازای ارزش افزوده تولید صنعتی باید تا سال 2025 تا میزان 18 درصد کاهش یابد.
کاهش قابل توجه تراکم آلودگی
کاهش شدت آلایندههای عمده تا 10 درصد
بهبود مداوم بهرهوری انرژی
مصرف انرژی به ازای ارزش افزوده تولید صنعتی باید تا میزان 13.5 درصد کاهش یابد.
افزایش استفاده از منابع
افزایش استفاده مجدد ضایعات جامد صنعتی از 55 درصد به 57 درصد در سال 2019
افزایش میزان مواد قابل بازیافت از 354 میلیون تن به 480 میلیون تن در سال 2019
ترویج اکوسیستم تولید سبز
افزایش تولید ناخالص صنعت سبز از 7.5 تریلیون یوآن به 11 تریلیون یوآن در سال 2020
برخی از فعالان بازار چنین انتظار داشتند که چین اقدامات شدیدی را برای کاهش کربن در سال 2022 انجام دهد اما رویدادها و اقدامات اخیر نشان میدهد که مقامات چینی رویکردهای محدودکننده شدیدی اتخاذ نخواهند کرد و حتی ممکن است برخی از مقررات سختگیرانه زیستمحیطی 2021 را نیز کاهش دهند.
در ژوئن 2021، کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی نسبت به اقدامات کاهش کربن به سبک کمپین یعنی انجام اقدامات زیاد در زمان سریع هشدار داد زیرا آنها منجر به اقدامات ناپایداری خواهند شد که میتوانند به طور بالقوه به زنجیرههای تامین و محیط تجارت آسیب برسانند. دولت چین به دنبال روشی منظمتر جهت مقابله با انتشار کربن خواهد بود. در حالی که حداقل ثبات اقتصادی و روند بازیابی خود را حفظ کند. مشکلات بخش انرژی و صنعت در فصل پایانی سال 2021 که ناشی از سیاست کنترل دوگانه بودند، نتیجهای از اقدامات عجولانه و سریع هستند.
چین برای انتقال سبز خود، اقدامات هدفمند و دقیق و در عین حال انعطافپذیر اتخاذ خواهد کرد
محدودیتهای انرژی برای صنعت چین در پنج سال آینده شدیدتر خواهند شد. لازم به ذکر است، با وجود اینکه این محدودیتها پردردسر هستند اما محرکی مهم برای توسعه سبز چین خواهند بود. صنایعی که گذار سبز چین را تسهیل میکنند، از این سیاستها سود خواهند برد. علاوهبراین، صنایع انرژیبر، نظر به اینکه پربازدهتر میشوند و کربن کمتری منتشر میکنند، آسیبپذیری کمتری نسبت به کنترل مصرف انرژی و نوسانات قیمت انرژی خواهند داشت.
کنترل مصرف انرژی در بخش صنعت، روشی کلیدی برای چین جهت رسیدن به کربن صفر است. دوسوم کل تقاضای انرژی از بخش صنعت نشئت میگیرد و چین به تعیین اهداف روشن و شفاف برای کنترل مصرف انرژی و کنترل شدت انتشار کربن در بخش صنعت ادامه خواهد داد؛ همانطور که در دهه گذشته این کار را انجام داده است.
در توسعه سبز، از بخشهای صنعتی خواسته شده است تا شدت مصرف انرژی را تا میزان 13.5 درصد و شدت انتشار کربن را تا میزان 18 درصد کاهش دهند. اگرچه این اعداد نزدیک به ارقامی هستند که برای برنامه پنج ساله قبلی تعیین شده بودند، ولی صنعت کاهش حاشیه سود را در سالهای آتی تجربه خواهد کرد. به عنوان مثال، بازیابی بهتر انرژی و بهبود فرایند تولید به صنعت فولاد کمک کردهاند تا به هدف شدت مصرف انرژی طی دوره برنامه پنجم ساله سیزدهم دست یابد. برای ادامه چنین سرعتی از کاهش انرژی/کربن، لازم است تا صنعت فولاد از فرایندهای کوره قوس الکتریکی بجای کوره بلند/کوره کانورتور فعلی استفاده کند؛ این امر مستلزم سرمایهگذاری بیشتر و هزینههای مواد اولیه بالاتر است. علاوه بر موارد فوق، همچنین تغییراتی در سایر بخشهای زنجیره ارزش، به عنوان مثال نرخ بازیافت بالاتر، ضروری خواهند بود.
چین کنترل شدت انرژی را بر کنترل سقف مصرف انرژی در اولویت قرار خواهد داد
چین علیرغم اهمیت زیادی که به تعهد اوج کربن تا قبل از سال 2030 میدهد، در چهاردهمین برنامه پنج ساله، هدف محدودکنندهای برای مصرف کل انرژی یا انتشار کل کربن برای سال 2025 تعیین نکرده است؛ این مسئله اقتصاد را ممکن میسازد تا راحتتر اهداف دوگانه خود یعنی توسعه و گذار سبز را حفظ کند. در واقع، چندین سیاست برای کمک به انتقال تدریجی به حالت سبزتر اعلامشدهاند. این موضوع میتواند فشار بر صنایع انرژیبر را در پنج سال آینده کاهش دهد.
چین اهداف ملی روشنتر و واقعیتر برای شدت انرژی تعیین خواهد کرد و همچنین اطمینان حاصل خواهد کرد که این اهداف با واگذاری آنها به دولتهای محلی هر استان محقق شوند. لازم به ذکر است که اهداف انرژی در کنار سایر اهداف محلی مانند توسعه اقتصادی و رفاه مردم وجود خواهند داشت. به عنوان مثال، استان Sichuan نقشه راه کربن خنثی خود را در دسامبر منتشر کرد و همچنین پیشنویسی از مسیر انتقال سبز آن برای دستیابی به هدف کاهش شدت مصرف انرژی با در نظر گرفتن منابع انرژی آن و ترکیب صنعتی تهیه کرد. در مرحله بعد، پیشرفت اهداف به صورت سالانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا اطمینان حاصل شود که استانها در مسیر درست قرار دارند. این اقدام باعث حصول اطمینان از این موضوع میشود که اهداف کلی ملی نائل میشوند.
با اینحال، انتظار میرود که چین برای حداکثر مصرف انرژی انعطافپذیرتری بیشتری داشته باشد و سعی میکند کنترل مصرف انرژی و انتشار کربن را از هم جدا کند. در اجلاس کار اقتصادی مرکزی چین در دسامبر 2021، چین اعلام کرد که تولید انرژیهای تجدیدپذیر و همچنین مصرف انرژیهای غیر فسیلی مشمول سقف مصرف انرژی نیستند؛ بدین معنی که محدودیت انتشار کربن حتما منجر به محدودیت در مصرف انرژی نخواهد شد. این امر فشار محدودیت انرژی را برای اقتصاد، بدون ایجاد مانع برای گذار سبز آن، کاهش میدهد. همچنین این امر مشوقهایی برای سرمایهگذاری در ظرفیت تولید انرژیهای تجدید پذیر ایجاد میکند. لازم به ذکر است، این مشوقها به ویژه برای استانهایی ایجاد میشود که بودجههای مصرف انرژی محدود، پتانسیل طبیعی بالایی برای انرژی تجدیدپذیر و نیازهای فوری برای رشد اقتصادی دارند.
صنایع انرژیبر با هزینه انرژی بیشتری مواجه خواهند شد
در پنج سال آینده صنایع انرژیبر از جمله فولاد، فلزات غیر آهنی و سیمان بیشتر در معرض تعرفههای بالاتر برق خواهند بود زیرا از سال 2020، این صنایع دیگر از تخفیف تعرفه برق برخوردار نخواهند بود و در نتیجه این امر سودآوری آنها آسیب خواهد دید.
استانداردهای جدید بازدهی انرژی منتشر شده از سوی کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی چین، اینگونه بیان میکند که هر ظرفیت جدید در صنایع انرژیبر باید به سطوح بالای بازدهی مصرف انرژی دست یابد تا قادر به دریافت تاییدیه باشد. در حالی که به ظرفیتهای موجود، یک دوره گذار سه ساله برای بهسازی اعطا شده است و به این معنی است که سیاست تعیین شده همراه با سختگیری کمتر است و همچنین نیروگاههای کارآمدتر در صنعت انرژیبر به طور متوسط آسیب کمتری خواهند دید.
توسعه سبز صنعت تقویت خواهد شد
چندین سیاست برای توسعه سبز صنعت در پنج سال آینده تعیین شدهاند که شامل افزایش نرخ بازیافت، تولید پاکتر در صنایع بسیار آلاینده و ترویج محصولات سبز میشود. به عنوان مثال، چین افزایش 23 درصدی مصرف ضایعات فولاد و افزایش 11 درصدی مصرف ضایعات فلزات غیر آهنی تا سال 2025 در مقایسه با سطوح 2020 را هدفگذاری کرده است. علاوهبراین، فرایند تولید تمیزتر ککسازی و تولید آهن بهبود و ارتقا خواهند یافت. همچنین پیشبینی میشود 50 درصد ظرفیت فولاد و 90 درصد ظرفیت ککسازی به هدف انتشار بسیار کم تا سال 2025 دست یابند. علاوهبراین، محصولات سبز از جمله خودروهای انرژی نو، لوازم خانگی کممصرف، محصولات زیستی و تجهیزات انرژی جدید با بازدهی بالا سهم بیشتری از بازار خواهند داشت.
تامین مالی سبز کلید دستیابی به کربن خنثی است
دستیابی به اهداف کربن چین هزینهبر خواهد بود؛ موسسه تغییر اقلیم و توسعه پایداری در دانشگاه Tsinghua چنین تخمین زده است که طی 30 سال آینده تقریبا 140 تریلیون یوآن معادل 27.8 تریلیون دلار آمریکا، برای رسیدن به هدف 1.5 درجه سانتیگراد مورد نیاز است. استراتژی دولت ترویج بالقوه تامین مالی سبز است که مجموعهای از سیاستها و مشوقهایی است که سرمایههای بخش خصوصی را عمدتا از طریق وام و اوراق بهادار به سمت پروژهها و صنایع سبز هدایت میکند.
دولت چین در حال اتخاذ روشهای مختلفی برای تامین مالی سبز است که از میان آنها میتوان به افزایش جذابیت برای بانکها اشاره کرد. به عنوان مثال، در ماه نوامبر، بانک مرکزی چین ابزار پشتیبانی کاهش کربن خود را راهاندازی کرد که برای تامین بودجه ارزان برای موسسات مالی فعال در سراسر کشور طراحی شده بود تا وامهای کم بهره را به مشاغل فعال در زمینه صنایع انرژی پاک، حفاظت از محیط زیست، حفاظت از انرژی و فناوری کاهش کربن هدایت کند.
علاوهبراین، دولت این کشور در حال بررسی «اعتبار سبز» و «تجارت سبز» است. بانک مرکزی چین در حال بررسی عملکرد اعتبار و اوراق بهادار سبز در ارزیابیهای بانکی است. وزارت بازرگانی اخیرا برنامه پنج ساله توسعه تجارت خارجی را منتشر کرده است که ایجاد «شاخص تجارت سبز» و جمع آوری دادهها در مورد شدت کربن در تجارت را پیشنهاد میکند.
در پایان، انتظارات بر این است که صنایع انرژیبر با هزینه انرژی بالاتر و همچنین سیاستهایی برای تسهیل گذار سبز کشور که برای صنایع نامطلوبتر از گذشته خواهد بود، مواجه شوند. با این حال سیاستها همچنین برنامهای دقیق را برای هموارسازی گذار بدون تکرار بحران کمبود برق در سپتامبر 2021 تعیین میکنند.
با صرف نظر از اینکه برنامههای انتشار کربن چین یا درخواستهای بینالمللی برای اقدام فوری چقدر بلند پروازانه است، مقامات چینی اجازه نخواهند داد که مردم با کمبود برق یا گرمایش مواجه شوند؛ امری که منجر به سوزاندن سوختهای فسیلی تا زمانی میشود که تمام تقاضا با منابع قابل جایگزین تامین شود.
منبع : فلزات آنلاین