چرا جهان به فولاد سبز نیاز بیشتری دارد؟

با توجه به اینکه کشورهای سراسر جهان که به دنبال ساخت و توسعه شهرها و زیرساخت ها هستند، نیاز قابل توجهی به فولاد دارند، اما تولید فولاد مقادیر زیادی دی اکسید کربن تولید می‌ کند، حال آنکه انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۵۰ باید ۵۰ درصد کاهش یابد. از این رو، کاهش رد پای کربن در صنعت فولاد از موضوعات بسیار مورد توجه است.

نگاهی کوتاه بر انواع ساخت فولاد

امروزه فولاد رایج ترین فلز مورد استفاده در جهان است و در بسیاری از جنبه های زندگی روزمره ما از ماشین ها، هواپیماها و کشتی ها گرفته تا ماشین های لباسشویی و لوازم خانگی استفاده می شود.
از آنجایی که دولت ها و صنایع در سرتاسر جهان به دنبال کاهش انتشار کربن هستند، فولاد در کانون توجه قرار دارد، اما با وجود این حدود ۷۵ درصد فولاد هنوز عمدتاً در کوره های بلند زغال سنگ ساخته می شود که مقادیر زیادی دی اکسید کربن را به جو زمین پمپاژ می کنند.
همچنین، برای گرم کردن کوره ها تا دمای بالای ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد به مقادیر زیادی انرژی نیاز است. به طور کلی، تولید فولاد حدود ۸ درصد از انتشار جهانی را تشکیل می دهد و واضح است که پاکسازی یکی از بزرگترین منابع صنعتی آلوده به CO2 برای مقابله با تغییرات آب و هوایی از اهمیت کلیدی برخوردار است.
به گفته آژانس بین المللی انرژی (IEA) برای دستیابی به اهداف اقلیمی جهان، انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۵۰ باید ۵۰ درصد کاهش یابد و سپس به کاهش خود ادامه دهد.
اما چگونه می توان به این امر دست یافت؟ برخی معتقدند فولاد سبز بهترین راه حل است.

فولاد سبز چیست؟

در اصل، فولاد سبز تولید فولاد بدون استفاده از سوخت های فسیلی می باشد و به اصطلاح هیدروژن سبز راه حلی است که می تواند به کاهش ردپای کربن در صنعت فولاد کمک کند.
طبق گفته گروه صنایع سنگین میتسوبیشی (MHI) هیدروژن وقتی می سوزد فقط آب تولید می کند. بنابراین، اگر هیدروژن در روش الکترولیز فقط با استفاده از آب و برق تجدید پذیر تولید شود، آنگاه کاملاً عاری از انتشار CO2 خواهد بود.
گروه صنایع سنگین میتسوبیشی اعلام کرد اگر هیدروژن با استفاده از سوخت‌ های فسیلی و فناوری‌ های جذب، استفاده و ذخیره‌ سازی کربن (CCUS) تولید شود، می‌ تواند کم کربن باشد که به هیدروژن آبی معروف است.
کوره های قوس الکتریکی گزینه دیگری است که به تدریج جایگزین کوره‌ های سنتی می‌ شوند، اما چون همیشه از منابع تجدیدپذیر تغذیه نمی‌ نمایند، بنابراین فولادی که تولید می‌ کنند همیشه سبز نیست.

چرا همه فولادها نمی توانند سبز باشند؟

بر اساس داده های منتشر شده، برخی از بزرگترین تولیدکنندگان جهان در حال برنامه ریزی برای کاهش ردپای کربن با افزایش استفاده از کوره های الکتریکی هستند. اما بر اساس گزارش سازمان غیردولتی Global Energy Monitor تغییر از کوره‌ های بلند سنتی به کوره‌ های قوس الکتریکی راکد است و به‌ طور قابل‌ توجهی از موانع رسیدن به هدف کربن‌ زدایی به شمار می رود.
بر اساس داده های این سازمان ۳۱ درصد از ظرفیت فعلی فولادسازی از کوره های الکتریکی استفاده می کند.
«باید سرمایه گذاری در تجهیزات کوره بلند مبتنی بر زغال سنگ را متوقف کرد و حرکت به سمت فولادسازی کوره قوس الکتریکی را تسریع نمود».
یکی از کارشناسان فناوری گروه صنایع سنگین میتسوبیشی معتقد است افزایش مقیاس فناوری فولاد سبز به مقادیر زیادی هیدروژن سبز یا آبی نیاز دارد.

هزینه فولاد سبز

به طور خلاصه تولید هیدروژن پاک در مقیاس بالا، نیازمند میلیاردها دلار سرمایه گذاری در تولید برق تجدیدپذیر است. اما همچنان بخش مهمی از جاه طلبی اتحادیه اروپا برای رسیدن به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰ می باشد. بر همین اساس، طرح RE Power EU نیز هدفی را برای افزایش قابل ملاحظه استفاده از هیدروژن تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است.
بزرگترین تولید کننده فولاد اروپا، آرسلور میتال، نیز به فایننشال تایمز در این زمینه اعلام کرد که کربن زدایی فعالیت های خود در این قاره مطابق با اهداف اتحادیه اروپا می تواند تا ۴۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد.
در همین راستا، چین نیز متعهد شده است تا سال ۲۰۶۰ به بی‌ طرفی کربن دست یابد، که مستلزم کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ ای از کارخانه‌ های فولاد این کشور است که مسئول یک سوم کل آلودگی CO2 جهان هستند. قابل ذکر است که، چین در حال حاضر نیمی از فولاد جهان را تولید می کند.

دستیابی به فولاد سبز و مسیر کربن صفر

اگر دولت‌ ها سیاست‌ های درستی در پنج سال آینده اجرا کنند، ثروتمندترین اقتصادهای G7 جهان می‌ توانند به فرایند کامل کربن صفر دست یابند.
آژانس بین‌ المللی انرژی اعلام کرد؛ اقتصادهای G7 باید استفاده از فناوری‌ های موقتی را که به طور قابل‌ توجهی انتشار گازهای گلخانه‌ ای را کاهش می‌ دهند، به رسمیت بشناسند، حتی اگر این فناوری ها انتشار صفر در نظر گرفته نشوند.
رابرت هابک، وزیر فدرال آلمان در امور اقتصادی و اقدام اقلیمی، در این زمینه اظهار کرد:
«این دهه زمان کلیدی برای تعیین مسیر کربن صفر به خصوص در بخش هایی که انتشار گازهای گلخانه ای زیاد است، می باشد اما برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در صنعت فولاد و سیمان که پروسه ای بسیار سخت است، باید روش های تولید را به طور اساسی تغییر داد. در همین راستا یکی از ابتکارات جهانی برای کربن زدایی ائتلاف اولین محرکان مجمع جهانی اقتصاد می باشد».
امسال در نشست سالانه مجمع در داووس، ائتلاف اعلام کرد که گسترش یافته و در حال حاضر ۵۵ شرکت و ۹ کشور متعهد به خرید نسبتی از مواد صنعتی و حمل و نقل مورد نیاز خود از تامین کنندگان با استفاده از راه حل های کربن صفر یا فولاد سبز هستند.

منبع : آرتان پرس