معدنکاران ایرانی به دنبال سرمایه‌گذاری در کشورهای همسایه هستند. به گفته فعالان این حوزه، افغانستان، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان، کوبا و قزاقستان مقاصد مهم معدنکاری فراسرزمینی برای ایران به‌شمار می‌آیند. در عین حال برخی شرکت‌ها نیز به دلیل کمبود برخی کامودیتی‌‌‌ها مانند سنگ آهن قصد معدنکاری فراسرزمینی در برخی کشورها را دارند؛ موضوعی که پیش‌تر محل بحث و تبادل نظر کارشناسان بود و برخی روایت‌‌‌ها گویای عدم‌کفایت ذخایر کشف شده کنونی کشور در بخش سنگآهن برای تولید پایدار فولاد طبق اهداف ۱۴۲۰ کشور است.
دیوان محاسبات پیش‌تر این موضوع را در فروردین ۱۴۰۰ گوشزد کرده بود. حالا معادن سنگ آهن افغانستان، اولین، گام ایران برای ورود به معدن کاری فراسرزمینی است تا معضل کمبود مواد اولیه برای توسعه صنایع فولاد کشور از این طریق رفع شود. همین چند وقت پیش بود که رضا محتشمی پور، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت با تاکید بر اهمیت مساله معدنکاری فرا سرزمینی گفت: «موضوع معادن فرامرزی مثل هر همکاری بین‌المللی دیگری برای ما از اهمیت زیادی برخوردار است.» وی افزود: «مهم است که بتوانیم ظرفیتهای معدنی کشورمان را در اختیار دیگران قرار دهیم و به جذب سرمایه‌گذاری بپردازیم و در سایر کشورها در حوزه معدن ورود کنیم.» محتشمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پور با اشاره به وجود تقاضاهایی برای فعالیت در معادن دیگر کشورها، تصریح کرد: «این بخش بکر مانده و کار زیادی در این زمینه انجام نشده است؛ با این حال به معنای تامین سنگآهن از خارج از کشور نیست.» پیشرفت هر روزه فناوری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در جهان، به‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور مرتب این اعداد و ارقام را تغییر می‌دهد و به آمارهای سنگ آهن کشورمان می‌افزاید. پرسشی که مطرح است اینکه آیا ایران با مساله کمبود برخی کامودیتی‌‌‌ها و به‌‌‌ویژه سنگ آهن مواجه است؟ مهرداد اکبریان، رئیس هیات‌مدیره انجمن سنگ آهن ایران پیش‌تر که زمزمه‌‌‌های ورود شرکت ذوب‌‌‌آهن اصفهان به افغانستان را تایید کرده بود، تلویحا گفته بود، اگر شرکت‌های بزرگ را به کشورهای همسایه مانند افغانستان سوق دهیم، ظرفیتهای معدنی آن کشورها، می‌توانند پذیرای معدنکاران ایرانی باشند. سنگآهن افغانستان، کیفیت خوبی دارد و کمبودهایی را که صنایع و به‌خصوص شرکت ذوب‌‌‌آهن در این زمینه (سنگ آهن) دارد جبران می‌کند.
با ابراهیم جمیلی، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران گفت‌وگویی داشتیم پاسخ‌‌‌های روشنی به سمت و سوی همکاری‌‌‌های معدنی ایران و افغانستان داده است. وی درباره رویکرد ایران در معدنکاری فراسرزمینی گفت: ما در ۲۰سال گذشته، در حوزه اکتشاف و فناوری تجربیات ارزنده‌‌‌‌‌‌ای به دست آورده‌‌‌ایم و مایل هستیم که از این تجربه در سایر کشورها نیز استفاده کنیم. در برهه کنونی، کشورهای خارجی سعی می‌کنند نیروهای متخصص معدنی کشور ما را به خود جذب و مهاجرت آنان را تسهیل کنند. اگر ما شرکت‌های بین‌المللی داشته باشیم و در سطح جهانی فعالیت کنیم، می‌توانیم باعث شویم انگیزه متخصصان گرانبهای ما برای کار بیشتر شود. در این صورت حتی می‌توانیم انگیزه‌‌‌های مالی آنان را افزایش دهیم؛ زیرا با همکاری شرکت‌های خارجی می‌توانیم میزان دستمزد و حقوق خود را به سطح بین‌المللی برسانیم. در وهله دوم، اگر به معدنکاری فراسرزمینی روی آوریم، می‌توانیم مقادیری از نیازهای داخلی خود را نیز از همین محل تامین کنیم. نکته قابل‌توجه دیگر در بحث معدنکاری فراسرزمینی آنجاست که ما می‌توانیم با انتقال تکنولوژی خود در کشور، هم منابع ارزآوری خود را متنوع‌‌‌تر کنیم و هم مقدار آن را افزایش دهیم. کشورهای همسایه ما در بخش معدنکاری از ما بسیار عقب‌‌‌تر هستند و تکنولوژی‌‌‌های ما برای آن کشورها پیشرفته به حساب می‌‌‌آید. شاید در برخی عرصه‌‌‌ها که شرکت‌های بین‌المللی اروپایی ورود کرده‌‌‌اند، تکنولوژی در این کشورها پیشرفته‌‌‌تر از ما باشد اما به طور کلی ما در بخش معدن، جزو کشورهای فعال هستیم. در ضمن دولت باید کمک کند که معدنکاری فراسرزمینی بالاخره پس از چند سال به سرانجام برسد؛ زیرا مزیتهای آن برای ما بسیار زیاد است. جمیلی درباره مقاصد ایران در معدنکاری فراسرزمینی تاکید کرد: مذاکراتی در حال انجام است و امیدوارم در چهار کشور افغانستان، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان و قزاقستان شاهد اتفاقات خوبی باشیم. درست است که ما در بحث ماشین‌آلات تکنولوژی خاصی نداریم اما در بخش فرآوری و اکتشاف، تجربیات مفید و کاربردی داریم. مزیتهای ما در معدنکاری طی سالیان طولانی و به مرور با تلاش متخصصان و فعالان این حوزه به دست آمده است. ما متخصصانی داریم که به‌خصوص در بحث اکتشاف توانسته‌‌‌اند به دستاوردهای مفیدی برسند و می‌توانند این تجربیات را به کشورهای دیگر به‌خصوص کشورهای همسایه، انتقال دهند. جمیلی در رابطه با اهداف معدنی ایران در این رویکرد جدید گفت: ما باید بررسی کنیم و منتظر بمانیم تا متوجه شویم می‌توانیم نسبت به اخذ کدام معادن اقدام کنیم. کار کردن در معادن به این صورت نیست که آن را گلچین کنیم و در هر یک که به نظر بهتر آمد، شروع به کار کنیم. هر معدن شرایط مخصوص به همان معدن را دارد و هر شرکت هم توانمندی‌‌‌های خاصی دارد. به همین دلیل باید معادن را ارزیابی کنیم و بعد به طور دقیق تصمیم بگیریم که کدام شرکت در کدام معدن خارج از کشور، ورود کند. اگر بتوانیم چند شرکت بزرگ را دور هم جمع و یک‌شرکت بین‌المللی تاسیس کنیم، می‌توانیم گام‌‌‌های بزرگی در بخش معدن کاری دیجیتال برداریم. البته باید شرکت‌هایی برای این فعالیت داوطلب شوند که توان رقابت در سطح بین‌المللی را داشته باشند.
وی در پاسخ به پرسشی پیرامون مزیتهای معدنکاری ایران در کشورهای دیگر نیز گفت: قطعا هیچ جای جهان گاز و برقی به ارزانی گاز و برق در ایران وجود ندارد. بنابراین این گونه نیست که فکر کنیم معدنکاری فراسرزمینی بهشت موعودی است که تمام مشکلات ما را حل می‌کند. باید به زیرساخت‌ها توجه و دقیق و کارشناسانه مساله معدنکاری فراسرزمینی را بررسی کنیم.
منبع : دنیای اقتصاد
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: