اختصاصی معدن‌مدیا؛

محمدیاسر طیب‌نیا، مدیرعامل فولاد مبارکه اصفهان، در آیین امضای سندهای همکاری توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در حوزه صنایع فلزی و معدنی، بیان کرد: فولاد مبارکه طی چند دهه گذشته در صنعت و تکنولوژی مسیر ادامه‌داری را شروع کرده است‌. من می‌خواهم ابتدا روایت فولاد مبارکه را بیان کنم.

وی افزود: دهه ۶۰، در اوج سال‌های تحریم، احداث این مجتمع عظیم صنعتی پایه‌گذاری شد. دهه هفتاد، استراتژی چند سال ابتدایی این مجتمع، بهره‌برداری خوب از تجهیزات بود. با ۲.۵ میلیون تن ظرفیت کار شروع شد و باید این ظرفیت را افزایش می‌دادیم. کارخانه‌ای که تماماً با حضور کارشناسان خارجی شروع به کار کرده بود و تمام قطعات و تجهیزاتش از خارج وارد شده بود، به آهستگی فعالیتش را با جایگزینی کارشناسان داخلی، ادامه داد.

در دهه هشتاد هم توسعه‌های دیگری رقم خورد اما دغدغه ما همچنان بهره‌برداری بهینه بود. علیرغم همه مشکلات، قطعی برق و گاز، مشکلات حمل‌ونقل، تامین مواد و… در دانش بهره‌برداری به یک نخبگی رسیدیم.
امروز به نقطه‌ای رسیدیم که جزء معدود مجموعه‌هایی هستیم که با صددرصد ظرفیت کار می‌کنیم.
دهه نود با تحریم‌های گسترده‌ای مواجه شدیم. از طرفی سطح و دانش بهره‌برداری به اندازه‌ای نبود که بتواند ارزش افزوده پایدار ایجاد کند و کار ما دچار خلل شد.

اکنون به نقطه‌ای رسیدیم که دانش بومی‌سازی را نیز نهادینه کرده‌ایم. دهه نود برای فولاد مبارکه دهه بومی سازی بود.

در صنایع دیگری همچون نفت، بسیاری از تجهیزات مورد استفاده هنوز بومی‌سازی نشده ولی در صنعت فولاد و خصوصاً فولاد مبارکه این اتفاق افتاده است.

ابزار ما در دهه نود vcl بود. فولاد مبارکه تبدیل به یک مشتری خطرپذیر شد تا شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور که با مجموعه همکاری داشتند شروع به تولید داخل و بومی‌سازی بکنند‌.

امروز به این رسیده‌ایم که این ابزار هم نمی‌تواند ارزش افزوده‌ای که ما به دنبال آن هستیم را برایمان ایجاد کند؛ چون ابزار بومی‌سازی نگاهش به گذشته است؛ اما امروز هرچند که ما به جایگاهی که به آن رسیده‌ایم افتخار می‌کنیم و توانسته‌ایم به صددرصد بهره‌برداری برسیم، باید به دنبال ابزاری باشیم که نگاهش به آینده باشد.
بازدهی صنعت فولاد در کشور ۶۵ درصد است که با حضور فولاد مبارکه به این میانگین رسیده است. در دنیا هم این بازدهی ۷۵ درصد است‌. حدود ۳۴ درصد تولید فولاد کشور سهم فولاد مبارکه است.

علیرغم همه حواشی ایجادشده برای این مجموعه، باید بگویم رمز موفقیت و سودآوری فولاد مبارکه استفاده صددرصدی از ظرفیت آن است.
اما نکته‌ مهم آن است که ما با وجود همه این توفیقات، هنوز توان توسعه تکنولوژی و خلق افزوده از راه نوآوری و فناوری‌های جدید را نداریم؛ این روندی است که فولاد مبارکه در این دهه پیش گرفته است. در این دهه استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها، دستیابی به دانش بهره‌برداری و نهضت بومی‌سازی با این نگاه صورت خواهد گرفت. ما در دنیا با رقبای جدی مواجه هستیم که دیگر تنها تولیدکننده فولاد نیستند؛ بلکه چندرشته‌ای شده‌اند، مانند شرکت‌هایی چون پوسکو و تاتااستیل.

توسعه تکنولوژی و خلق ارزش افزوده از مسیر دانش‌بنیان و نوآوری، مسیری است که اکنون در آن گام برمی‌داریم.
طبیعتاً نیاز به زیرساخت داریم؛ بنابراین به حوزه حمل‌ونقل، تولید برق و استحصال گاز وارد شده‌ایم.
گام اول ما ایجاد زیرساخت برای نهادسازی و فرآیندسازی برای شروع این راه پرریسک و پرشتاب است و در این بخش با قدرت وارد شده‌ایم.

ما دو راه داشتیم؛ اول اینکه خودمان گروه‌های مهندسی برای این توسعه شکل دهیم و راه دوم این بود که به نوآوری باز روی بیاوریم و از کل ظرفیت نخبگان کشور استفاده کنیم. ما مسیر دوم را انتخاب کردیم و با سرمایه‌گذاری خطرپذیر شروع به استفاده ظرفیت کل شرکت‌های دانش‌بنیان موجود در کشور کردیم.

در ابتدای راه روی تعدادی از این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کردیم تا بتوانیم آن‌ها را توانمند کنیم؛ این شرکت‌ها کسب و کار خودشان را دارند و به صورت موردی به ما نیز خدمات ارائه می‌کنند.

در فاز اول ما قول داده بودیم که این سرمایه‌گذاری‌ها صورت بگیرد که به ان عمل شد و تنها حرف و شعار نبود.
اکنون می‌خواهیم قول دیگری بدهیم و روند فعلی ما این گونه است که در این مرحله ما وارد طبقه‌بندی و یکپارچه‌سازی این شرکت‌ها شده‌ایم تا بتوانیم مجموعه‌‌ها و کنسرسیوم‌های متعدد و هدفمندی را شکل بدهیم.

ما می‌توانستیم این فرآیند را با شرکت‌های فعلی همچون ایریتک، فولاد تکنیک و سایر شرکت‌ها پیش بگیریم اما به این رسیدیم که عمده دانش موجود در این شرکت‌ها از خارج از کشور کپی و سپس بومی‌سازی شده و ظرفیت این سرمایه‌گذاری‌ ریسک‌پذیر در این شرکت‌ها وجود ندارد؛ بنابراین خودمان شرایط و امکانات را فراهم کردیم و آزمایشگاه‌ها و پایلوت‌پلنت‌های متعددی را پایه‌گذاری کردیم.

این مسیری که ما در آن پا گذاشته‌ایم یک برنامه راهبردی‌ و براساس مطالعات و تجربیات چند دهه گذشته و بررسی بنچ‌مارک‌ها در حوزه نوآوری در کل دنیا است و یک تصمیم خلق‌الساعه نبوده است.

طی بررسی دویست شرکت، تاکنون روی ۲۸ شرکت با پنج محور اصلی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم؛ محور اول آب، انرژی، اقتصاد چرخشی، محور دوم صنعت ۴، محور سوم معادن کم‌عیار، محور چهارم تامین پایدار تجهیزات، قطعات و مواد مصرفی و حوزه پنجم توسعه محصول.

امیداریم مانند عرصه‌های دیگر که در آن‌ها پیشران بودیم، در این عرصه نیز پیشرو و پیشران باشیم.

منبع: معدن‌مدیا