به گفته برخی مدیران و کارشناسان بخش معدن و صنایع معدنی، توسعه نامتوازن زنجیره فولاد چالش اصلی پیش روی این صنعت است. طبق سند چشمانداز 1404 قرار بود که ظرفیت تولید 55 میلیون تن فولاد در کشور ایجاد شود؛ این درحالی است که تاکنون مجوز احداث حدود 140 میلیون تن واحد فولادی صادرشده که تامین خوراک این واحدها به دغدغه اصلی این روزهای فعالان این بخش تبدیل شده است. طی چندسال گذشته بارها بر لزوم توسعه اکتشافات و بحران تامین مواد اولیه در آینده نزدیک، تاکید شده و کارشناسان پیوسته هشدارهای لازم را دادهاند؛ همین موضوع بسیاری از شرکتها را بر آن داشته که مسئله تامین خوراک را جدی بگیرند؛ با این وجود صدور مجوزهای پیدرپی برای احداث واحد احیاء مستقیم و نیز فولادسازی، مسئلهای است که روزبهروز نگرانکنندهتر میشود.
صنعت فولاد یکی از نقاط قوت صنعت کشور ماست که در سالهای تحریم نقش چشمگیری در حفظ و سرپا نگهداشتن اقتصاد کشور ایفا کرده است. بر اساس آمار، حدود 16.5 درصد از صادرات غیرنفتی کشور متعلق به زنجیره فولاد است و صنعت فولاد سهم 4.5 درصدی در تولید ناخالص داخلی کشور دارد که از متوسط جهانی که حدود 2 درصد میباشد، بیشتر است. این اعداد و ارقام گویای آن است که صنعت فولاد به عنوان یک صنعت تاثیرگذار باید جدی گرفته شده و برای چالشها و مسائل پیش روی آن چارهاندیشی شود. با این وجود، نرخ بهکارگیری ظرفیت در این صنعت به حدود 65 درصد رسیده که قدرت رقابتپذیری صنعت فولاد کشورمان را در دنیا کاهش داده است.
آنچه اخیراً به دغدغه مدیران معدنی و فولادی تبدیل شده، مازاد ظرفیت فولاد (تولید 32 میلیون تنی با وجود ظرفیت تولید 50 میلیون تنی) و کلیدزدن بیرویه پروژههای احداث واحدهای فولادسازی بدون در نظرگرفتن چگونگی تامین خوراک آن است. این درحالی است که شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات طی چندسال اخیر با تمام توان وارد فعالیتهای اکتشافی شده، بهطوریکه تامین خوراک واحدهای احیا، فولادسازی و نورد این هلدینگ تضمین شده است.
شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات طی چندسال اخیر مستقیماً روی 15 پروژه متنوع سرمایهگذاری کرده که تمام زنجیره فولاد و نیازهای زیرساختی آن را پوشش میدهد؛ از جمله مهمترین این پروژهها میتوان به 8 ابرپروژه صنعتی، تحت عنوان پیشرانان پیشرفت ایران، اشاره کرد.
در راستای رسالت وجودی این هلدینگ بزرگ معدنی که با نگاه توسعهمحور به فعالیتهای اصلی خود میپردازد، جانمایی پروژهها در نقاط مختلف کشور گویای آن است که علاوه بر مشارکت در توسعه صنعت کشور، اشتغالزایی و توسعه مناطق کمتربرخوردار همواره از اولویتهای این شرکت بوده است.
برخی از پروژههایی که این شرکت تعریف کرده شامل احداث واحد کنسانترهسازی، گندلهسازی، احیاء مستقیم، فولادسازی و نورد است.
با در نظرگرفتن سهامداری «ومعادن» در شرکتهایی همچون گلگهر، گهرزمین، چادرملو، صبانور و… و نیز حضور سنگین «ومعادن» در پورتفوی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، به طور تقریبی میتوان گفت که ظرفیت تولید در بخشهای مختلف زنجیره در این گروه بزرگ به شرح زیر میباشد:
– 35 میلیون تن کنسانتره
– 29 میلیون تن گندله
– 15 میلیون تن آهن اسفنجی
– 14 میلیون تن فولاد
فعالیتهای اکتشافی «ومعادن» که تاکنون ذخایر قطعی سنگ آهن اکتشافشده این هلدینگ را به مقدار 270 میلیون تن رسانده است، علاوه بر تامین نیاز پروژههای خود، میتواند بخشی از نیاز شرکت فولاد مبارکه اصفهان را نیز تامین کند.
هماهنگی شرکتهای گروه سبب شده افزایش ظرفیت تولید و توسعهها کاملاً هوشمندانه و متوازن پیش برود و نگرانی بابت تامین خوراک وجود نداشته باشد.
طی سالهای گذشته، بحرانهای فصلی همچون قطعی برق و گاز اختلالات زیادی در فعالیتهای صنعتی کشور ایجاد نموده است؛ با این وجود احداث نیروگاه توسط «ومعادن» که چندین سال پیش از شروع بحرانها صورت گرفته، نشان از این دارد که شناسایی روندها و چالشهای پیش روی صنعت کشور از زیر ذرهبین مدیران این شرکت دور نمانده و در موقعیت و زمان مناسب نسبت به پیشگیری از ایجاد مشکلات اقدام کردهاند. مجموعه این عوامل باعث شده آینده روشنی در انتظار این هلدینگ بزرگ معدنی و فولادی باشد.
منبع: معدن مدیا