اختصاصی معدن‌مدیا – ساقی نبی‌لو؛
دکتر مرتضی علی‌اکبری، مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، در ابتدای نشست خبری امروز، ۱۸ اسفند ۱۴۰۳، با قدردانی از حمایت‌های مستمر دکتر سعد محمدی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات گفت: «حمایت‌های همه‌جانبه و پیوسته دکتر سعد محمدی، نقشی کلیدی در کسب این موفقیت بزرگ داشته است.»
وی با اشاره به دستاورد مهم شرکت «تجلی» در همکاری با شرکت آرسس تأکید کرد: «افتخار می‌کنیم که در ایران با همت و توانایی چند جوان بااستعداد و نخبه توانستیم به دانش تولید اکسیدهای عناصر نادر خاکی دست یابیم؛ دانشی که از دغدغه‌های مهم کشورهای پیشرفته جهان محسوب می‌شود.»
علی‌اکبری در ادامه اظهار کرد: «ایران اکنون از معدن تا تولید اکسید عناصر نادر خاکی را به‌طور کامل در اختیار دارد؛ این موضوع آرزوی بسیاری از کشورهاست که حتی به معادن این عناصر دسترسی ندارند، چه برسد به داشتن دانش و فناوری فرآوری آن‌ها.»
او افزود: «بررسی‌ها نشان می‌دهد در بسیاری از باطله‌های معادن سنگ‌آهن کشور نیز این عناصر ارزشمند یافت می‌شوند و شرکت «تجلی» آماده بهره‌برداری از این ذخایر است. از سوی دیگر، دانش فراوری و استحصال این عناصر گران‌بها نیز کاملاً بومی‌سازی شده است.»
مدیرعامل شرکت «تجلی» به دستاورد زیست‌محیطی این شرکت نیز اشاره کرد و گفت: «دانشمندان جوان ما برای استحصال و فراوری اکسیدها روش‌های نوینی ابداع کرده‌اند که فاقد مضرات زیست‌محیطی است.»
علی‌اکبری مسیر دستیابی به دانش تولید این عناصر را گام‌به‌گام توصیف کرد و ادامه داد: «ابتدا دو معدن در استان یزد را در اختیار گرفتیم و پس از اکتشاف تکمیلی، نمونه آزمایشگاهی کنسانتره مونازیت تولید شد. سپس برای مدیریت ریسک، تولید آزمایشگاهی نمک‌ها و اکسیدهای عناصر نادر خاکی آغاز شد. در گام بعد، خط تولید نیمه‌صنعتی مونازیت و سپس اکسیدها با عیار بیش از ۹۹ درصد راه‌اندازی شد.»
وی در این زمینه ابراز امیدواری کرد: «با ادامه این روند و حمایت قاطعانه و همیشگی دکتر سعد محمدی، به‌زودی کارخانه تولید انبوه این محصول راه‌اندازی خواهد شد و ضمن تأمین نیاز داخلی، بخش عمده‌ای از محصولات به صادرات اختصاص خواهد یافت.»
مدیرعامل شرکت «تجلی» در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به افزایش سالانه مصرف جهانی عناصر نادر خاکی تصریح کرد: «به دلیل محدود بودن منابع این عناصر، مدیریت صحیح آن‌ها اهمیتی ویژه دارد.» به گفته او «عناصر نادر خاکی در صنایع و فناوری‌های پیشرفته مانند تجهیزات الکترونیکی، مگنت‌ها، باتری‌ها، ترانزیستورها، سنسورها، انرژی‌های تجدیدپذیر، خودروهای برقی، ارتباطات نوری، فناوری پزشکی و تولید انواع لیزر کاربرد فراوان دارند.»
وی در خصوص قیمت‌گذاری این عناصر نیز گفت: «چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و تعیین‌کننده قیمت جهانی این عناصر است که این قیمت‌ها تحت تأثیر عوامل محلی و جهانی متغیر است.» علی‌اکبری ادامه داد: «میانگین قیمت جهانی ۱۶ محصول اکسیدی تولیدشده در خط نیمه‌صنعتی شرکت «تجلی» حدود ۱۶ هزار دلار به ازای هر تن است که با نرخ فعلی مبادله ارزی (۶۷ هزار تومان)، ارزش ریالی آن به حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در هر تن می‌رسد.»
مدیرعامل «تجلی» همچنین نرخ بازده اقتصادی این طرح نیمه‌صنعتی را در بدبینانه‌ترین حالت حدود ۷۰ درصد اعلام کرد و گفت: «بالاترین قیمت جهانی مربوط به اکسید لوتتیوم به ارزش ۷۲۸ هزار دلار در هر تن، و کمترین آن اکسید ساماریوم با ۲۱۰۰ دلار در هر تن است.»
وی درباره تقاضای داخلی عناصر نادر خاکی نیز توضیح داد: «به دلیل استراتژیک بودن این عناصر، میزان مصرف دقیق آن‌ها در کشور مشخص نیست و یک تقاضای پنهان وجود دارد. تقاضای بالفعل نیز از طریق واردات محصولات و آلیاژهای ساخته‌شده تأمین می‌شود.» وی اضافه کرد: «طبق آمار گمرک ایران، میزان واردات این عناصر در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۴۵ تن بوده است. همچنین به دلیل استفاده گسترده این عناصر در تولید آهنرباهای دائمی، واردات آهنربا به کشور در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ به ترتیب ۳۱۰۷ و ۱۵۱۹ تن بوده است.»
علی‌اکبری ظرفیت تولید کارخانه نیمه‌صنعتی شرکت «تجلی» را نیز اعلام کرد: «روزانه ۶۰ تن مواد خام معدنی وارد خط تولید می‌شود که از آن حدود ۱۲ کیلوگرم کنسانتره مونازیت تولید می‌شود. در این کارخانه کوچک‌مقیاس که ظرفیت آن سالانه ۱۸ هزار تن خاک خام است، می‌توانیم سالانه حدود ۳۶۰۰ کیلوگرم کنسانتره مونازیت تولید کنیم که نیمی از آن به اکسیدها تبدیل می‌شود.»
گفتنی است برای نخستین بار در خاورمیانه، پروانه بهره‌برداری از عناصر نادر خاکی به نام شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات صادر شده که این رویداد، دستاوردی راهبردی و ارزشمند برای کشور به شمار می‌رود.
شایان ذکر است، برای نخستین بار در خاورمیانه پروانه بهره‌برداری از عناصر نادر خاکی به نام شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات صادر شده است. البته استحصال عناصر نادر خاکی پیش از این نیز در کشور انجام شده بود، اما وجه تمایز و دستاورد مهم این پروژه، بهره‌گیری از روشی اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه برای استخراج و فراوری این عناصر از معادن با عیار پایین است؛ موضوعی که ارزش استراتژیک و اهمیت ملی این دستاورد را دوچندان می‌کند.
منبع: معدن مدیا
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: