اصلاحات جدید انجام شده در ساختار طرح اعتبار کربن از سوی دولت استرالیا می‌تواند به عنوان نقطه عطفی در جهت پیشبرد اهداف تعیین شده برای برنامه جلوگیری از تغییرات اقلیمی در این کشور، به ویژه در صنعت زغال‌سنگ تبدیل شود.
گزارش منتشر شده از سوی کمیته «Emissions Reduction Assurance Committee» نشان می‌دهد که اعتبارات مالی تخصیص یافته براساس طرح اعتبار کربن، تاثیر بسزایی در کاهش کربن تولیدی در صنعت زغال‌سنگ استرالیا داشته است. در این طرح بر تبدیل گازهای آلاینده مانند متان منتشر شده در حین فعالیت در معادن زغال‌سنگ به انرژی برق تاکید شده است. این طرح به عنوان یک راهکار عملی در راستای کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای با تخصیص بودجه‌ای قابل توجه با هدف اجرای فرایند کربن‌زدایی در معادن زغال‌سنگ در ایالت نیوساوث‌ولز و کوئینزلند در نظر گرفته می‌شود.
داده‌های اولیه به دست آمده از اجرای طرح «Safeguard Mechanism» که با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنایع آلاینده ارائه شده است، اولویت‌هایی به منظور تغییر ساختارهای نظارتی شامل راه‌اندازی سامانه ملی گزارش‌دهی میزان گازهای گلخانه‌ای منتشر شده و اجرای طرح مکانیزم تخصیص اعتبار کربن تعیین شده‌اند. در حقیقت این اقدامات می‌توانند مشوق‌هایی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت زغال‌سنگ استرالیا ایجاد کند. از جمله ضرورت‌های فوری در همین رابطه می‌توان به اصلاح روش‌های اندازه‌گیری، گزارش‌دهی و راستی‌آزمایی میزان انتشار گاز متان در معادن روباز زغال‌سنگ استرالیا اشاره کرد که اهمیت بسزایی در افزایش دقت و شفافیت داده‌های منتشر شده دارد.
در بخش تخصیص اعتبار کربن، موضاعاتی نظیر بازنگری و بازطراحی این طرح براساس روش تبدیل گازهای آلاینده در معادن زغال‌سنگ به انرژی برق و همچنین اجرای کامل توصیه‌های مطرح شده در گزارش کمیته تضمین کاهش انتشار کربن استرالیا (ERAC) عنوان شده است.
در چارچوب طرح «Safeguard Mechanism» نیز لازم است مقررات مرتبط با امکان کاهش میزان مبنای انتشار کربن برای واحدهای تولیدی که تحت پوشش این طرح اجرایی است، به صورت شفاف‌تر و دقیق‌تر منتشر شود. علاوه‌براین، بازتعریف الزامات کاهش انتشار کربن برای معادن مختلف زغال‌سنگ، به ویژه با توجه به تفاوت‌های موجود بین معادن زیرزمینی و روباز و احتمال تعیین مقدار مبنای کربن تولیدی مجزا برای هر یک از آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین، محدود کردن میزان استفاده از اعتبارهای کربن تخصیص یافته ضرورت دارد؛ چراکه صرفا الزام به ارائه توضیح در خصوص استفاده بیش از حد این اعتبارها در سال مالی ۲۰۲۴ نتوانسته است بازدارندگی موثری در کاهش کربن تولیدی در قسمت‌هایی از صنعت زغال‌سنگ استرالیا ایجاد کند.
در صورت عدم اجرای این تغییرات، چند چالش مهم پیش‌روی بخش معادن زغال‌سنگ استرالیا قرار خواهد گرفت. اول اینکه معادن روباز زغال‌سنگ که تقریبا ۸۰ درصد از تولید زغال‌سنگ این کشور از این طریق صورت می‌گیرد، انگیزه مالی کافی برای کنترل انتشار گاز متان در حین فرایند استخراج و تولید این سوخت فسیلی نخواهند داشت. این موضوع خطرات بزرگی را ایجاد می‌کند که در آن ممکن است میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای این معادن همچنان به طور دقیق اندازه‌گیری نشود. با این وجود، در صورتی که استانداردهای اندازه‌گیری میزان کربن تولیدی در سامانه ملی گزارش‌دهی گازهای گلخانه‌ای و انرژی استرالیا (NGER) به‌روزرسانی شود، تا حد زیادی این چالش‌ها رفع خواهند شد.
دوم اینکه صنایع تولیدی دیگر در استرالیا ناچار خواهند بود کاهش بیشتری در انتشار گازهای گلخانه‌ای خود اعمال کنند و از این رو امکان گسترش و تمدید فعالیت معادن زغال‌سنگ بدون کنترل میزان انتشار کربن در این بخش فراهم می‌شود.
سوم اینکه فرصت ارزشمندی که برای بهره‌برداری از گاز متان انتشار یافته حین فرایند استخراج و تولید زغال‌سنگ به وجود آمده، ممکن است از دست برود اما در صورت استفاده از فرصت به وجود آمده، فشار بر تامین منبع انرژی از طریق گاز طبیعی داخلی برای بخش زغال‌سنگ استرالیا کاهش پیدا خواهد کرد.
چالش‌ها و فرصت‌های طرح «Safeguard Mechanism» استرالیا برای بخش زغال‌سنگ
طرح «Safeguard Mechanism» به عنوان ابزار اصلی سیاست‌گذاری استرالیا برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنایع سنگین از جمله بخش استخراج و تولید زغال‌سنگ در نظر گرفته می‌شود. این طرح شامل تمامی میزان انتشار مستقیم در گستره یک و در واحدهایی بوده که سالانه بیش از ۱۰۰ هزار تن دی‌اکسید کربن معادل تولید می‌کنند.
در طرح مذکور میزان انتشار مجاز هر واحد تولیدی سالانه و به صورت تدریجی کاهش می‌یابد تا این واحدها ترغیب شوند در سال‌های آینده میزان کربن تولیدی خود را بیشتر کاهش دهند. در همین رابطه، نرخ شدت انتشار کربن مجاز به صورت سالانه برای واحدهای مذکور با نرخ کاهش کربن تولیدی ۴٫۹ درصد تعیین شده است. واحدهایی که میزان کربن تولیدی آن‌ها فراتر از نرخ مبنای تعیین شده باشد، ملزم به خرید اعتبار کربن از طریق طرح «Safeguard Mechanism» خواهند بود. از سوی دیگر، آن دسته از شرکت‌ها و واحدهای تولیدکننده زغال‌سنگ که عملکرد بهتری در کاهش انتشار کربن داشته باشند، می‌توانند اعتبار مالی خریداری شده خود را ذخیره کرده یا با سایر شرکت‌ها و واحدهای تولیدی آن را معامله کنند.
مطابق با طرح «Safeguard Mechanism» برای هر بخش صنعتی، نرخ میانگین انتشار کربن تعیین شده است و تمامی شرکت‌ها و واحدهای تولیدی باید تا سال مالی ۲۰۳۰ به میزان تعیین شده فارغ از عملکرد خود در کاهش انتشار کربن تولیدی دست یابند. لازم به ذکر است که یک استثنا برای معادن زغال‌سنگ استرالیا به دلیل تفاوت‌های ساختاری آن در طرح مذکور در نظر گرفته شده؛ به طوری که نیمی از میزان مجاز کربن تولیدی تعیین شده مبتنی بر نرخ میانگین دیگر صنایع آلاینده است و نیم دیگر آن براساس نرخ اختصاصی هر شرکت و واحد تولیدی فعال در بخش مذکور تعیین می‌شود.
در سال اول اجرای طرح «Safeguard Mechanism» یعنی سال مالی ۲۰۲۴، معادن زغال‌سنگ استرالیا برای رعایت تعهدات خود، از یک میلیون اعتبار کربن استفاده کردند. در مجموع، معادن زغال‌سنگ ۲٫۹ میلیون واحد کربن و یک میلیون اعتبار تخصیص یافته مبتنی بر طرح «Safeguard Mechanism» را به دلیل تخطی از سقف میزان مجاز انتشار کربن، فروختند و یا آن را به دیگر شرکت‌ها و واحدهای تولیدی واگذار کردند. در مقابل، حدود ۳٫۱ میلیون اعتبار مبتنی بر طرح «Safeguard Mechanism» نیز به معادن زغال‌سنگ بابت انتشار کربن کمتر از سقف‌های تعیین‌شده اعطا شد.
از سوی دیگر در مواردی که کاهش انتشار برای معادن زغال‌سنگ الزامی است، انگیزه کافی برای کاهش انتشار در معدن وجود نداشته و در عوض، این تولیدکنندگان بیشتر به استفاده از اعتبار کربن جبرانی متکی هستند؛ این در حالی است که فرصت‌های قابل توجهی برای بهره‌برداری از گاز متان با هزینه نسبتا پایین‌تر در معادن زغال‌سنگ استرلیا وجود دارد.
موسسه «IEEFA» پیش‌بینی می‌کند که استفاده از اعتبار کربن در صنایع آلاینده استرالیا، به ویژه در صنعت زغال‌سنگ همچنان افزایش خواهد یافت و هزینه‌های مربوط به استخراج و تولید زغال‌سنگ در معادن این کشور برای تحقق اهداف در نظر گرفته شده به منظور کاهش انتشار کربن نیز به موازات آن روندی صعودی به خود خواهد گرفت.
پیش‌بینی می‌شود در باز زمانی ۳۰-۲۰۲۵، حدود ۲۵ میلیون اعتبار کربن برای توسعه معادن زغال‌سنگ به روش زیرزمینی برای جبران میزان انتشار کربن بیش از سقف مجاز از سوی هر یک از شرکت‌ها و یا واحدها تولیدی خریداری خواهد شد که ارزش آن با قیمت فعلی حدود ۳۵ دلار استرالیا به ازای هر واحد اعتبار کربن، نزدیک به ۸۷۵ میلیون دلار استرالیا تخمین زده شده است. برای تمامی معادن زغال‌سنگ چه زیرزمینی و چه روباز، این رقم حدود ۳۵ میلیون اعتبار یا ۱٫۳ میلیارد دلار استرالیا برآورد شده است.
برای ایالت نیو ساوث ولز استرالیا در سال ۲۰۳۰، پیش‌بینی شده است که در صنعت زغال‌سنگ میزان کربن تولیدی باید حدود ۶٫۹ میلیون تن دی‌اکسید کربن معادل به منظور رسیدن به تعهدات ارائه شده در ایالت مذکور کاهش پیدا کند؛ این در حالی است که تنها ۰٫۶ میلیون تن (کمتر از ۱۰ درصد) از این کاهش می‌تواند در بخش زغال‌سنگ این ایالت انجام شود و برای مابقی آن خرید حدود ۶٫۳ میلیون اعتبار کربن مجزای دیگر نیاز خواهد بود. ارقام ارائه شده ضرورت بازنگری در سیاست‌ها و بهره‌گیری از فرصت‌های موجود را بیش از پیش روشن کرده است.
نیاز به بهبود سنجش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای بخش زغال‌سنگ
در خصوص اندازه‌گیری میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای، تفاوت قابل توجهی میان انواع معادن زغال‌سنگ وجود دارد. در استخراج از معادن به روش روباز، سنجش میزان متان منتشر شده عمدتا بر مبنای تخمین‌ها صورت می‌پذیرد و احتمال خطا در تخمین‌ها بسیار بالاست. این موضوع بارها از سوی موسسه «IEEFA» مورد تاکید و نقد قرار گرفته است.
با این وجود، معادن روباز زغال‌سنگ در ایالت نیو ساوث ولز استرالیا به تازگی از روش گزارش‌دهی «Method 2» که مطابق با الزامات تعیین شده در سامانه ملی گزارش‌دهی گازهای گلخانه‌ای و انرژی استرالیا (NGER) بوده، استفاده می‌کنند. از این رو به نظر می‌رسد میزان انتشار کربن گزارش شده از سوی این معادن کاهش یافته است. در معادن بزرگ روباز زغال‌سنگ واقع در ایالت کوئینزلند استرالیا نیز قرار است از این روش گزارش‌دهی در سال مالی ۲۰۲۵ استفاده شود؛ البته هیچ یک از معادن روباز زغال‌سنگ در این دو ایالت از روش گزارش‌دهی «Method 3» که دقت بالاتری در سنجش واقعی میزان انتشار کربن دارند، استفاده نکرده‌اند. مطالعات صورت گرفته از سوی موسسه «IEEFA» نشان می‌دهد که میزان واقعی انتشار متان در معادن روباز زغال‌سنگ ممکن است حدود سه برابر بیشتر از مقدار گزارش شده باشد.
واقعیت امر این است که کاهش میزان انتشار کربن گزارش شده، مستقیما منجر به کاهش شدت انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش زغال‌سنگ خواهد شد. براساس داده‌های منتشر شده فعلی، میانگین شدت انتشار گازهای گلخانه‌ای در معادن زیرزمینی، حدود هفت برابر بیشتر از معادن روباز گزارش شده است.
با توجه به الزامات کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به صورت سالانه و اثر نرخ میانگین شدت انتشار کربن در طرح «Safeguard Mechanism»، انتظار می‌رود نرخ شدت انتشار کربن در معادن زیرزمینی زغال‌سنگ استرالیا تا سال ۲۰۳۰، به طور متوسط حدود ۵۰ درصد کاهش را به ثبت برساند؛ این در حالی است که نرخ شدت انتشار کربن در معادن روباز زغال‌سنگ در کشور مذکور احتمالا در سطح کنونی باقی خواهند ماند.
اصلاح و توسعه طرح اعتبار کربن در بخش معادن زغال‌سنگ استرالیا
براساس طرح اعتبار کربن استرالیا برای آن دسته از پروژه‌های فعال در صنایع تولیدی آلاینده این امکان فراهم شده است تا به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود اعتبار کربن دریافت کنند. با توجه به تخصیص اعتبار کربن در طرح «Safeguard Mechanism» برای فعالیت‌هایی که کمتر از سقف تعیین شده انتشار کربن دارند، قوانینی تدوین شده است که نتوان هم‌زمان درخواستی برای دریافت اعتبار کربن از هر دو طرح «Safeguard Mechanism» و طرح اعتبار کربن ارائه کرد.
براساس اصلاحات صورت گرفته در طرح «Safeguard Mechanism» که تنها میزان کربن تولیدی در گسترده یک در نظر گرفته می‌شود، صنایع تولیدی آلاینده نخواهند توانست در پروژه‌های جدید مبتنی بر طرح اعتبار کربن که صرفا به کاهش انتشار تحت پوشش همین طرح قرار دارند، اعتباری دریافت کنند. از سوی دیگر، در طرح اعتبار کربن تنها به آن دسته از پروژه‌های صنایع تولیدی آلاینده اعتبار تعلق گرفته است که انتشار کربن آن‌ها مربوط به گسترده ۲ باشد.
در میان صنایع تولیدی آلاینده استرالیا برای معادن زیرزمینی زغال‌سنگ بیشترین میزان انتشار کربن گزارش شده است. بر همین اساس سیستم‌های پیش‌تخلیه گاز متان در بسیاری از این معادن نصب شده‌اند و انتظار می‌رود در آینده سیستم‌های به‌کارگیری گاز متان تجمیع شده برای تامین انرژی مورد نیاز پروژه‌های معدنی زیرزمینی زغال‌سنگ استقرار پیدا کنند. خوشبختانه در سال مالی ۲۰۲۵، تعداد ۱۱ پروژه جدید و البته کمی پرهزینه برای تبدیل گاز متان به برق مورد استفاده در این پروژه‌های معدنی با هدف کاهش انتشار کربن در استرالیا به ثبت رسیده که این تعداد از کل پروژه‌های ثبت شده طی ۶ سال گذشته در کشور مذکور بیشتر است؛ البته پروژه‌های کاهش انتشار متان در معادن زیرزمینی زغال‌سنگ می‌توانند از نظر اقتصادی نیز صرفه اقتصادی داشته باشند. به عنوان مثال تولید برق از گاز متان در معادن روباز زغال‌سنگ، از صرفه اقتصادی بالاتری نسبت به استفاده از همین سیستم در معادن زیرزمینی برخوردار است.
در حال حاضر استرالیا با یک تضاد راهبردی در بخش زغال‌سنگ خود روبه‌رو است. از یک سو، میزان تولید زغال‌سنگ در این کشور در حال افزایش بوده و از سوی دیگر حجم تقاضا برای این سوخت فسیلی در بازارهای بین‌المللی در حال کاهش است. به علاوه، صدور مجوز برای هفت معدن جدید زغال‌سنگ در سال ۲۰۲۴، خطر کاهش اثربخشی تلاش‌های صورت گرفته برای کاهش کربن تولیدی در بخش زغال‌سنگ استرلیا را به همراه دارد. این اقدام در حالی انجام شده است که دولت استرالیا رقم پیش‌بینی ارائه شده برای صادرات زغال‌سنگ در سال ۲۰۲۵ را نسبت به رقم پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۲۴ به میزان ۳۳ میلیون تن کاهش داده است.
به نظر می‌رسد با اعمال تغییرات هوشمندانه در سازوکارها و چارچوب‌های تعیین شده در سیاست‌گذاری‌های تدوینی و همچنین محدود کردن اهداف در نظر گرفته شده به منظور رشد تولید زغال‌سنگ، استرالیا فرصت مناسبی برای پیشگامی در زمینه کاهش انتشار متان و کربن در بخش زغال‌سنگ داخلی خواهد داشت. علاوه‌براین، در چارچوب سیاست‌گذاری‌های اقلیمی تعیین شده از سوی دولت این کشور، چالش‌ها و فرصت‌هایی وجود دارد که نیازمند اصلاحاتی در طرح «Safeguard Mechanism»، بهبود گزارش‌دهی میزان انتشار کربن مبتنی بر سامانه ملی گزارش‌دهی گازهای گلخانه‌ای و انرژی استرالیا (NGER) و اجرای و نصب تبدیل گاز متان به برق در معادن زغال‌سنگ این کشور در طرح اعتبار کربن خواهد بود.
منبع: فلزات آنلاین
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: