با وجود تعهد بسیاری از کشورها به انتقال از سوختهای فسیلی به انرژیهای تجدیدپذیر، استفاده از زغالسنگ برای تولید برق در سال ۲۰۲۴ به رکورد بیسابقهای رسیده است. این افزایش عمدتاً ناشی از تقاضای بالای اقتصادهای نوظهور آسیایی مانند چین و هند است که حدود ۷۷ درصد از مصرف جهانی زغالسنگ را به خود اختصاص میدهند. در مقابل، اتحادیه اروپا و آمریکا مصرف زغالسنگ را کاهش دادهاند.
علت استمرار این وابستگی به زغالسنگ، اهمیت آن در تأمین انرژی و توسعه صنعتی کشورهای در حال توسعه است، جایی که زغالسنگ به عنوان منبع ارزان و قابل دسترس انرژی، نقش کلیدی دارد. همچنین، علیرغم تلاشهای جهانی و توافقات اقلیمی مانند COP26 برای کاهش تدریجی مصرف زغالسنگ، تعهدات موجود کافی نبوده و اجرای آنها به کندی پیش میرود.
این وضعیت نگرانیهای زیادی ایجاد کرده است زیرا مصرف بالای زغالسنگ مانع دستیابی به اهداف کاهش گرمایش جهانی و محدود کردن افزایش دما به ۱.۵ درجه سانتیگراد میشود. گزارشها نشان میدهد که برای تحقق این هدف، باید بیش از ۴۰ درصد نیروگاههای زغالسنگ فعلی تا پایان دهه جاری تعطیل شوند و از ساخت نیروگاههای جدید جلوگیری شود.
تفاوت نگرشها بین کشورها، از جمله رشد تولید زغالسنگ در هند و سیاستهای حمایتی برخی کشورها مانند آمریکا در دورههای خاص، از دلایل دیگر ادامه مصرف بالای این سوخت است. در نهایت، برای موفقیت در کاهش وابستگی جهانی به زغالسنگ، نیاز به تعهدات قویتر، حمایت از اقتصادهای در حال توسعه و راهکارهای همزمان برای حفظ رشد اقتصادی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای احساس میشود. اجلاس COP30 فرصتی است تا این چالشها دوباره مورد توجه قرار گیرد و اقدامات مؤثرتری اتخاذ شود.
منبع: ایفنا



