هم‌زمان با تشدید محدودیت‌های تجاری علیه فولاد چین در نقاط مختلف جهان، این کشور مسیر صادرات خود را به سمت بازارهای جدید در خاورمیانه تغییر داده است.
داده‌های گمرکی نشان می‌دهد ارسال فولاد چین به عربستان سعودی در ۹ ماهه سال جاری میلادی با جهش ۴۱ درصدی رکورددار رشد در میان مقاصد اصلی بوده است؛ در حالی که صادرات کلی فولاد چین در ۱۰ ماهه سال به ۹۷.۷۶ میلیون تن رسیده و از رکورد سال گذشته نیز فراتر رفته است. این افزایش صادرات، نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری چین در مواجهه با محدودیت‌های جهانی و جست‌وجوی بازارهای تازه و پایدار است.
فولادسازان چینی باوجود افزایش تعرفه‌ها، تحقیقات ضددامپینگ و محدودیت‌های تجاری در بسیاری از کشورهای آسیایی و غربی، همچنان با سرعت بالا در حال افزایش صادرات خود هستند. ترکیب تقاضای پایدار در جنوب‌شرق آسیا و تقویت جایگاه بازارهای تازه در خاورمیانه باعث شده است حجم صادرات چین در مسیر رکوردهای جدید حرکت کند و بسیاری از تحلیلگران آن را نشانه‌ای از توانایی چین در مدیریت فشارهای تجاری می‌دانند.
عربستان؛ مقصد داغ صادرات فولاد در سال ۲۰۲۵
براساس محاسبات بلومبرگ از داده‌های گمرکی چین، صادرات فولاد به عربستان سعودی در ۹ ماهه سال ۲۰۲۵ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۴۱ درصد رشد داشته و بیشترین افزایش را در میان ۱۰ بازار اصلی چین ثبت کرده است. این جهش صادراتی باعث شده است عربستان به یکی از مهم‌ترین مقاصد فولاد چین در سال ۲۰۲۵ تبدیل شود و نشان‌دهنده نقش کلیدی این کشور در نقشه صادراتی تازه فولاد چین است.
در مجموع، صادرات فولاد چین از ابتدای سال ۲۰۲۵ تا پایان ماه اکتبر به ۹۷.۷۶ میلیون تن رسیده است که از رقم ۹۲.۰۵ میلیون تن در مدت مشابه سال گذشته فراتر رفته و چین را در مسیر ثبت یک رکورد سالانه جدید قرار داده است.
رشد صادرات به بازارهای جدید نه تنها جایگزین محدودیت‌های اعمال‌شده در بازارهای سنتی شده بلکه به توسعه جریان‌های تجاری چین و افزایش نفوذ این کشور در بازارهای منطقه‌ای کمک کرده است.
کاهش صادرات به ویتنام و کره‌جنوبی؛ رشد در فیلیپین، اندونزی و تایلند
کشورهایی مانند ویتنام و کره‌جنوبی ضمن اعمال محدودیت‌های جدید بر واردات فولاد چینی، بیشترین کاهش حجم واردات از چین را تجربه کرده‌اند؛ هرچند همچنان در رتبه‌های نخست بازارهای مقصد باقی مانده‌اند. در مقابل، بازارهای فیلیپین، اندونزی و تایلند رشد قابل توجهی در جذب فولاد چین داشته‌اند.
بلومبرگ گزارش می‌دهد که خاورمیانه و در مقیاسی کوچک‌تر آفریقا، به موتورهای تازه تقاضا برای فولاد چین تبدیل شده‌اند و این مناطق نقش کلیدی در جبران کاهش فروش به کشورهای با محدودیت‌های تجاری ایفا می‌کنند.
نقش سرمایه‌گذاری چینی در رشد تقاضای خاورمیانه
تحلیلگران می‌گویند بخش مهمی از این افزایش تقاضا، نتیجه سال‌ها سرمایه‌گذاری خارجی چین در قالب طرح «یک کمربند، یک جاده» است. طبق داده‌های وودمکنزی، چین طی یک دهه گذشته حدود ۸۶ میلیارد دلار در عربستان و امارات سرمایه‌گذاری کرده که بخش عمده این حجم مالی به پروژه‌های انرژی، حمل‌ونقل و زیرساخت اختصاص یافته است؛ بخش‌هایی که مصرف فولاد در آن‌ها بسیار بالاست و با توسعه صنعتی منطقه، تقاضا برای فولاد چین نیز هم‌زمان رشد کرده است.
به گفته جینگ ژانگ، تحلیلگر ارشد وودمکنزی، مسیرهای صادرات فولاد چین به طور محسوسی به سمت خاورمیانه و آفریقا تغییر کرده است. ترکیب صادرات نیز این تغییر را نشان می‌دهد.
وی مطرح کرد: صادرات لوله‌های فولادی و محصولات طویل که کاربرد زیادی در پروژه‌های زیرساخت و عمرانی دارند، از سطح سال گذشته فراتر رفته و انتظار می‌رود این روند در سال‌های آینده نیز ادامه یابد.
افزایش قابل توجه محصولات طویل و نیمه‌تمام در صادرات به عربستان
آمارها نشان می‌دهد صادرات محصولات طویل فولادی چین به عربستان تقریبا دو برابر شده و صادرات محصولات نیمه‌تمام فولادی رشد ۶ برابری را تجربه کرده است؛ رشدی که بیانگر نیاز گسترده پروژه‌های عمرانی، صنعتی و زیربنایی عربستان به فولاد وارداتی است.
این روند علاوه بر رشد اقتصادی منطقه، انعطاف‌پذیری چین در شناسایی بازارهای جایگزین را نیز نشان می‌دهد.
ابهام در پایداری روند رشد
با وجود جهش صادرات، برخی تحلیلگران در پایداری این روند تردید دارند. عربستان اخیرا بخشی از برنامه ساخت شهر «نئوم» را کاهش داده و به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری پیشرفته و هوش مصنوعی متمایل شده است؛ تغییری که می‌تواند بر میزان تقاضای فولاد در آینده اثر بگذارد.
کشورهای اعمال‌کننده تعرفه یا در حال برنامه‌ریزی برای اعمال محدودیت‌های جدید، در ۹ ماه امسال حدود ۴۵ درصد از صادرات فولاد چین را جذب کرده‌اند؛ در حالی که این سهم در دوره مشابه سال گذشته میلادی ۵۴ درصد بود.
این کاهش نشان‌دهنده جابه‌جایی مسیرهای صادراتی چین به بازارهای کم‌ریسک‌تر و انعطاف این کشور در مواجهه با محدودیت‌های تجاری است.
سخن آخر …
اگرچه راهبرد صادراتی فولاد چین در کوتاه‌مدت موفقیت‌آمیز بوده و ظرفیت تولید مازاد را جذب کرده است اما پایداری این روند تا حد زیادی به استمرار تقاضا در خاورمیانه و ثبات رشد اقتصادی جنوب‌شرق آسیا بستگی دارد.
با تشدید محدودیت‌های تجاری جهانی یا کاهش رشد اقتصادی بازارهای مقصد، رکوردشکنی صادرات چین ممکن است با چالش‌های تازه‌ای روبه‌رو شود؛ هرچند در کوتاه‌مدت، مسیرهای جایگزین خاورمیانه و آفریقا موفقیت چشمگیری برای فولادسازان چینی فراهم کرده‌اند.
منبع: فلزات آنلاین
دفتر مرکزی:
کد پستی:
تماس با دفتر رسانه: