صنعت سنگ تزیینی ایران از پتانسیل بالایی برای صادرات برخوردار بوده و میتواند سالانه تا ۲میلیارد دلار تجارت و ارزآوری برای کشور داشته باشد. این درحالیست که به گفته دبیر انجمن سنگ ایران، توجهی از سوی مسئولان کشور از جمله وزارت صمت برای سنگهای تزیینی وجود نداشته و سبب شده تا تجارت این صنعت با مشکل مواجه شود و محصولات با قیمتی پایینتر از نرخ جهانی صادر شوند.
به گزارش معدن مدیا به نقل از ایراسین، بی توجهی به نظرات کارشناسان برای صنعت سنگ برای رفع مشکلات این بخش، به نوعی نشان میدهد صنعت سنگ ایران از طرف وزارت صمت به فراموشی سپرده شده و هیچگونه اقدامی برای بهبود شرایط این بخش انجام نشده است.
احمد شریفی دبیر انجمن سنگ ایران در خصوص مشکلات این صنعت چنین گفته است :
در حال حاضر چه تعداد پروانه بهره برداری برای سنگهای تزیینی در کشور صادر شده است؟
هم اکنون ۲هزارو ۱۰۰ پروانه بهره برداری برای معادن سنگ تزیینی در کشور با ظرفیت اسمی ۳۰میلیون تنی وجود دارد که از این میزان در حال حاضر هزارمعدن فعال با حدود ۹میلیون تن سنگ تن در حال فعالیت هستند و این رقم نشان میدهد کمتر از یک سوم ظرفیت موجود، تولید انجام میشود.
تعداد واحدهای فرآوری سنگ تزیینی چقدر است؟ آیا شرایط برای تولید سنگ و صادرات در کشور مناسب است؟
در بخش فرآوری ۶هزارو۵۰۰ واحد با ظرفیت ۲۰۰میلیون متر مربع داریم که در این بخش نیز کل تولید برابر با ۸۰میلیون متر مربع است و حدود ۱۰میلیون تن آن صادر و مابقی آن در داخل کشور مصرف می شود. در بخش بلوک نیز قبلا میزان تولید ۱۲میلیون تن بود و در سال ۹۷ یک میلیون تن از این میزان صادر شد، اما اکنون میزان صادرات به زیر ۵۰۰ هزار تن رسیده است. از طرفی دیگر تعداد زیادی از معادن سنگ، فعالیتشان متوقف شده است. توجه به این نکته که از ۲۰۰میلیون مترمربع تنها ۸۰میلیون متر تولید و ۱۰میلیون متر آن صادر میشود نیز گواه وخامت موجود در صنعت سنگ کشور بوده و یک فاجعه است.
این درحالیست که ظرفیت تولید سنگ اسلب استاندارد صادراتی ایران نسبتا بالاست؛ چراکه حداقل ۵۰میلیون متر مربع ظرفیت سنگ استاندارد صادراتی با تجهیزات و ماشین آلات خوب در کشور وجود دارد اما از این ۵۰میلیون مترمربع تنها ۲ میلیون مترمربع صادر میشود. همچنین بخش عمده ای از ۱۰میلیون متر مربع سنگ صادراتی ایران به کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان به صورت تایل صادر میشود.
به نظر شما راهکار نجات بخش صنعت سنگ ایران چیست؟
یکی از راهکارهایی که میتواند صنعت ما را نجات دهد این است که بازارهای هدف را رصد کرده و در آنها امکاناتی همچون انبار و شو رومهای دائمی ایجاد کنیم و مستقیما سنگ را به مصرف کننده در بازارهای هدف عرضه کنیم. این درحالیست که از ۱۰میلیون تن سنگ صادراتی ۸میلیون تن آن با کیفیت پایین و قیمت بسیار نازل عرضه میشود. قیمت صادراتی و فرآوری شده ایران به صورت متوسط زیر ۱۰دلار است که عمده آن به عراق و افغانستان و سوریه صادر میشود. نکته مهم و قابل تامل این است که قیمت متوسط جهانی سنگ حدود ۲۵دلار است که تفاوت بسیار زیادی با قیمت سنگ صادراتی ایران دارد. این تفاوت قیمتی تنها به این دلیل است که صنعت سنگ کشور از سوی وزارت صمت فراموش شده است.
وزارت صمت در سالهای اخیر چه اقدامی برای بهبود شرایط صنعت سنگ انجام داده است؟
متاسفانه باید بگویم در مدت زمانی که تغییرات متعددی در راس وزارتخانه انجام شد، هیچ کدام از وزرا توجهی به این صنعت گسترده و پرپتانسیل با ظرفیت صادرات ۲میلیارد دلاری نداشتند. برای مثال شورای سیاستگذاری سنگ که در وزارت صمت تشکیل شده، به مدت ۴ سال است که بایکوت شده و هیچ جلسه ای برای آن تشکیل نمیشود. این شورا در زمان وزرات مهندس محلوجی شکل گرفت و بعد از یکسری اقدامات در وزارتخانه، دکتر سرقینی معاونت معدنی وقت وزارتخانه، برای مدت یک سال با صنعت سنگ هماهنگ بود، اما بعد از ایجاد تغییرات در وزارت صمت، مجددا فعالیت این شورا متوقف شد. این در حالیست که اگر وزارتخانه به شورای سیاستگذاری سنگ توجه می کرد و اجازه برگزاری جلسات با حضور تشکلهای بخش خصوصی و کارشناسان را میداد تا مشکلات و چالشها مطرح و راه حلها ارائه شوند و در ادامه از آنها حمایت میکرد تا به امروز بخشی از مشکلات صنعت رفع شده بود، اما متاسفانه وزارت صمت هیچ تصمیمی نگرفته و هیچ نگاه مثبتی هم به نظرات کارشناسی فعالان صنعت سنگ و تشکلها نداشته است.
پتانسیل صادراتی در صنعت سنگ چقدر است؟
پتانسیل صادرات سنگ تزیینی ایران بیش از ۲میلیارد دلار است، البته مشروط بر اینکه وزارتخانه حمایتهای لازم را داشته باشد و روند صادرات را تسهیل کند. همچنین به طرحها و برنامه های صنعت سنگ بها داده و آنها را اجرایی کند اما متاسفانه وزارت صمت تا کنون هیچ کدام از این اقدامات را انجام نداده و سد راه کار شده است.
تشکیل کمیته در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی برای رفع موانع موجود برای سنگهای تزیینی به کجا رسید؟
مسئولیت این طرح با مهندس جعفری، مدیرعامل وقت شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران بود و جلسات مستمر هفتگی برای آن برگزار می شود؛ در گام اول سازمان ایمیدرو، فرآیند آمارگیری از معادن و عارضه یابی واحدهای فرآوری و معدنی صنعت سنگ را مصوب کرد که ۴ماه است کار آغاز شده و در این مدت به صورت جدی به دنبال تهیه آمار دقیق از واحدهای معدنی و فرآوری سنگ کشور هستیم. بعد از این مرحله وزارت صمت باید طرح جامعی از سنگ را قبول کند تا ما آن را در شورای سیاستگذاری مصوب کنیم؛ همچنین وزارتخانه باید ابزار و لوازم آن را تهیه کند تا طرح جامع شکل بگیرد اما تا زمانی که وزارت صمت به صورت انفعالی و تقابلی با صنعت سنگ برخورد کند به هیچ نتیجه ای نخواهیم رسید. البته لازم به یادآوری است که طرح جامع برای صنعت سنگ ۵ سال پیش تهیه و قرار شد بازنگری شود، اما به دلیل برخی مشکلات و عدم حمایت از آن توسط وزارتخانه، امکان اجرای آن فراهم نشد.
حذف عوارض صادراتی سنگهای تزیینی به چه مرحله ای رسیده است؟
عوارض صادراتی ۲۰درصدی برای صادرات سنگ تزیینی همچنان با وجود غیر قانونی بودن، پابرجاست و ما نیز شکایت خود را به دیوان عدالت اداری برده ایم اما تاکنون نتیجه ای نگرفتیم؛ البته قرار بر این شد که وزارت صمت این عوارض را بردارد، اما هنوز اندر پیچ وخم های اداری این اتفاق رخ نداده است.