بر اساس تحقیقاتی که کارشناسان سازمان ملل انجام داده اند تغییرات آب و هوایی تا سال 2050 حیات بشریت را تغییر خواهد داد. صنعت فولاد نیز سهمی 7 تا 9 درصدی در گرم شدن کره زمین و این تغییرات بر عهده دارد. ایران از نظر تولید دی اکسید کربن در رتبه ی هشتم جهانی قرار دارد.

بر اساس تحقیقاتی که کارشناسان سازمان ملل انجام داده اند تخریب تغییرات آب و هوایی تا سال 2050 حیات بشریت را تغییر خواهد داد. خشکسالی، قطحی و انقراض گونه های حیوانی و گیاهی از مهمترین پیامدهای مخرب تغییرات آب و هوایی ست.

شاید 1.5 درجه سانتیگراد افزایش دما از نظر ما چندان زیاد نباشد اما گرم شدن کره زمین بیشتر از 1.5 درجه تاثیرات جبران ناپذیری بر انسان و محیط زیست خواهد داشت تا جایی که حیات کره زمین را به مخاطره می اندازد. این خطر به حدی جدیست که شاید چهره ای که اکنون ما از کره زمین مشاهده میکنیم فرزندان ما در آینده نبینند.

از مهمترین دلایل این پدیده می توان به تاثیر گازهای گلخانه ای و افزایش گاز دی اکسید کربن (CO2) در اتمسفر اشاره کرد.

نقش صنعت فولاد در گرم شدن کره زمین

کشورهای صنعتی نقش بسیار مهمی در انتشار دی اکسید کربن و گرم شدن کره ی زمین به عهده دارند. بزرگترین تولید کنندگان CO2 چین آمریکا و هند هستند. ایران نیز در رتبه ی هشتم تولید C02 در جهان قرار دارد. اما چنانچه میزان تولید دی اکسید کربن را بر اساس هر نفر جمعیت در نظر بگیریم ایران حتی از چین نیز به ازای هر نفر دی اکسید کربن بیشتری تولید می کند. در جدول زیر می توانید آمار مرتبط با ده کشور اول تولید کننده گاز دی اکسید کربن را مشاهده کنید.

بر اساس گزارش ها در حال حاضر صنعت فولاد مسئول 7 تا 9 درصد از انتشار دی اکسید کربن در دنیاست و چانچه دنیا بخواهد میزان افزایش متوسط دمای جو زمین را محدود کند باید برنامه های کاهش انتشار کربن را در اولویت قرار دهد. در همین راستا اقتصادهای پیشرفته نقش مهم تری را ایفا میکنند و باید با استفاده از نوآوری در تولید فولاد میزان استفاده از سوخت های فسیلی را محدود کنند.

برای دستیابی به این هدف 5 اقدام اصلی پیشنهاد شده است که عبارتند از:

-دو برابر شدن استفاده از ضایعات آهن در تولید فولاد
-سه برابر شدن تولید و همچنین مصرف DRI (آهن اسفنجی)
-کاهش 70 درصدی انتشار آلاینده های کوره های قوس الکتریکی
-کاهش 30 درصدی انتشار آلاینده های کوره های بلند
-جذب و ذخیر پسماند آلاینده های کربنی به میزان 45 درصد
چنانچه این تغییرات اتفاق بیفتد بازار آهن و فولاد دستخوش تغییرات بزرگی می شود. افزایش مصرف قراضه باعث کاهش تقاضا برای سنگ آهن خواهد شد. با رونق گرفتن بازار آهن اسفنجی، کشورهایی مانند استرالیا و برزیل فرصت مناسبی برای صادرات آن خواهد یافت و چین و اروپا عمده وارد کننده ی آن خواهد بود. همچنین نرخ بازیافت ضایعات از 80 تا 85 درصد باید به حدود 95 درصد برسد. از طرف دیگر تقاضای زغال سنگ نیز باید تا سال 2050 به نصف کاهش یابد و به حدود 622 میلیون تن در سال برسد.

چالش های پیش روی صنعت فولاد کشور

در حال حاضر میزان تولید فولاد دنیا 2 میلیارد تن در سال برآورد شده است که سهم ایران از این تولید تنها 30 میلیون تن است. در حالی که ظرفیت نصب شده در صنعت فولاد در کشور نزدیک به 40 میلیون تن برآورد شده است اما 25 درصد از این ظرفیت به دلایل مختلف خالی مانده است.

صنعت فولاد کشور در حال حاضر با محدودیت هایی روبروست که یکی از مهمترین آنها تامین برق و گاز برای این صنعت است. در تابستان گذشته نیز کمبود برق باعث کاهش تولید فولاد در کشور شد و با توجه به این سرمایه گذاری جدیدی در حوزه تامین برق صورت نگرفته است اگر همین امروز نیز سرمایه گذاری انجام شود در بهترین حالت 3 سال دیگر به بهره‌برداری خواهد رسید.

اما در کنار برنامه ریزی برای تولید برق مورد نیاز صنعت فولاد باید به مساله انتشار گازهای گلخانه ای نیز توجه داشت. اتحادیه اروپا تصمیم دارد برای بر مبنای میزان کربن منتشر شده برای شرکت ها تعرفه تعیین کند. اگر این اتفاق بیفتند برای ایران تعرفه های بسیار سنگینی وضع خواهد شد که فرصت صادرات فولاد را از ایران می گیرد. بنابراین حرکت به سمت تولید فولاد سبز باید در برنامه ها گنجانده شود و شرکت ها با رعایت الزامات محیط زیستی و سرمایه گذاری در این حوزه زمینه های رشد صنعت فولاد را فراهم کنند.