شاخص کل بورس امروز 19343 واحد رشد کرد. رشدی که با بزرگترین عرضه تاریخ بورس تهران، یعنی عرضه اولیه شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی (شستا) همراه بوده است. طبق پیشبینیها این عرضه باید کل بازار سرمایه کشور، اعم از بورس و فرابورس را حداقل بهاندازه ۴ درصد بزرگتر میکرد. بهاینترتیب تالار شیشهای حافظ امروز شاهد جهشی تاریخی و نقطه عطفی تازه در تاریخ خودش بود. وضعیت بهقدری مطلوب به نظر میرسد که حسن روحانی رئیسجمهور اعلام کرد: «امروز بزرگترین عرضه سهام اولیه را در بورس داریم. رهبر انقلاب از من خواستند دولت تصدیهای غیر ضرور را کنار بگذارد. تأمین اجتماعی هم دست از تصدیگری بردارد. در تاریخ بورس ایران برای بار اول است که چنین عرضهای صورت میگیرد. کل شرکتهای شستا همه باهم عرضه میشوند.»
سهام شستا بزرگترین عرضه تاریخ بورس ایران به ارزشی حدود ۷۰۰۰ میلیارد تومان و بیش از ۴ درصد، ارزش بورس ایران است. این در حالی است که تاکنون کلیه عرضه اولیههای بزرگمقیاس بازار سرمایه، با حجم 12 درصد کل سهام انجامنشده است. بهعنوانمثال شرکت مخابرات ایران در روز واگذاری، تنها 2.5 درصد سهام آن واگذار شد.
در همین رابطه حجت میرزایی، معاون امور اقتصادی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی در مورد عرضه اولیه شستا در بورس گفته بود: به دلیل جذابیتهای سهام شستا روز سه شنبه بازار بورس با صف فروش بسیاری از سهام برای جایگزینی با سهام شستا مواجه شد و پیشبینی میشود، بیش از ۵ میلیون خریدار حقیقی و حقوقی این سهام را خریداری کنند. او حتی معتقد است که عرضه سهام شستا بر بازار ارز هم تأثیر خود را گذاشته است. به گفته میرزایی، با ورود شستا به بورس و در مرحله بعد سهام شرکتهای دولتی به بازار بورس، بازار ارز با کاهش قیمت مواجه خواهد شد، بخشی از نقدینگی سرگردان را جذب میکند و بسیاری از دارندگان ارز یا سپردهگذاران بانکی ترجیح میدهند که با جابهجایی در ترکیب دارائیهای خود، بخشی از دارائی خود را از بازار ارز و بازار پول را به بازار سرمایه منتقل کنند.
آنطور که در گزارشها آورده شده است، بزرگترین عرضه اولیه تاریخ بورس تهران باعرضه ۸ میلیارد سهم شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی انجامشده است. سهم صندوقهای سرمایهگذاری از عرضه اولیه امروز معادل یک میلیارد و 300 میلیون سهم در نظر گرفته شد که شرکت بورس اوراق بهادار تهران سهم هر شرکت از این عرضه اولیه را به شکل دقیق تعیین کرد.
شستا هلدینگی با حدود ۱۸۰ شرکت بزرگ و بالاترین تنوع ممکن در صنایع شیمیائی، پالایش نفت، پتروشیمی، داروئی و سیمانی است. شستا همچنین سهامدار عمده 3 هولدینگ بورسی شامل سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو)، سرمایهگذاری صدر تأمین (تاصیکو) و سرمایهگذاری دارویی تأمین (تیپکو) با مجموع ارزش بازار حدود 63 هزار میلیارد تومان است و سرمایهگذاری صبا تأمین هم در شرف ورود به بورس است. اما واگذاری 12 درصدی شستا، باوجود تأمین 7 هزار میلیارد تومانی از طریق سهامداران خرد، تغییری در ساختار مدیریتی هیچ از شرکتهای بورسی را رقم نمیزند. ازاینرو کارشناسان معتقدند که تأمین اجتماعی میتوانست سهام خود در شرکتهای غیراستراتژیک را به فروش برساند یا شرکتهای غیربورسی را در بورس عرضه کند تا شفافیت آنها ارتقا یابد. ضمن اینکه، تعویق در عرضه شستا، میتوانست فرصت تأمین مالی از طریق بورس برای دولت را فراهم کند.
ثبت سفارش برای خرید شستا از ساعت 9:45 دقیقه امروز آغاز شد. البته بازار دقیقاً از ساعت 8:55 دقیقه بنای افزایش را گذاشته بود. بهاینترتیب تقریباً تا ساعت شروع ثبت سفارش شستا، شاخص کل بورس تا رقم 637 هزار و 567 واحد بالا رفت و در ادامه روز به 645 هزار و 760 واحد رسید.
منبع: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران