نروژ، کانادا، استرالیا، برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله کشورهایی هستند که معدنکاری دریایی را آغاز کردهاند، علیرضا شهیدی به تازگی در جلسه بررسی مخاطرات زمین شناسی استان گیلان، با تاکید بر لزوم توجه به طرح زمین شناسی دریایی، گفت: در این طرح منابع معدنی موجود در آب ها را مورد اکتشاف قرار می دهیم که مطالعات زمین شناسی ۵ هزار کیلومتر از سواحل استان گیلان در خشکی و دریا را شامل می شود.
در حالی که معدنکاری در زمین به عنوان یکی از فعالیتهای اقتصادی اصلی در بسیاری از مناطق جهان شناخته شده؛ معدنکاری دریایی و مزایا و معایب آن همچنان محل بحث است.
دریاها به دلیل تنوع زیستی بسیار بالا، منابع فراوانی از قبیل کانسارهای فلزی، نفت، گاز طبیعی، سنگهای قیمتی و… را در خود جای دادهاند. معدنکاری در دریا میتواند به عنوان یکی از منابع اصلی فلزات و سایر مواد معدنی برای صنایع مختلف استفاده شوند.
علاوه بر این معدنکاری در دریا میتواند به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی در مناطق ساحلی و کشورهایی که به دریا دسترسی دارند محسوب شود. این فعالیت میتواند به توسعه صنایع مرتبط با فعالیتهای دریایی، افزایش درآمد و کاهش بیکاری کمک کند.
در مقابل اما این نوع از معدنکاری میتواند تاثیرات زیست محیطی جدی را بر منابع زنده دریایی داشته باشد. استفاده از مواد شیمیایی، صوتهای بلند، ایجاد پسماندهای معدنی و… میتواند به تخریب زیستگاههای دریایی، کاهش تعداد جانوران موجود در دریا و کاهش میزان تولید دریایی منجر شود.
به رغم آنکه هنوز آمار و اطلاعات دقیقی توسط سازمان زمین شناسی پیرامون منابع موجود در دریای ارائه نشده اما گفته میشود منابع معدنی شامل نفت و گاز، طلا، سنگهای قیمتی مانند الماس، زمرد و یاقوت، مس، سنگهای ساختمانی و… در دریای خزر یافت میشود.
محمد درویش، فعال محیط زیست اظهار داشت: در فعالیتهای معدنی دریایی بسیار مهم است که بدانیم فرآیند معدنی تا چه اندازه بر محیط دریایی و تولید پسابهای آلاینده تاثیر میگذارد و این اثر تا چه اندازه ماندگاری بالایی دارد. برای مثال اگر استخراج مس یا طلا از دریا سبب تولید سیانور باشد، این موضوع سبب از بین رفتن میلیونها ماهی و اثرات جبران ناپذیر حتی بر تغذیه انسانها خواهد شد.
وی افزود: اما میتوان در مناطقی که ارزش اکولوژیکی بسیاری از منظر محیط دریایی ندارند یا دارای موادی هستند که در نتیجه استخراج معدنی خسارت زیادی به محیط دریایی آن وارد نمیشود؛ دست به معدنکاری دریایی زد. برای مثال در دبی برای ایجاد چند جزیره، از املاح و خاک دریای خلیج فارس برداشت شده و با این مواد جزیره ساخته شد. البته باید توجه داشت که این پروژه توسط چند شرکت معتبر اروپایی و ضمن حساسیتهای زیست محیطی جدی به نتیجه رسید که در نهایت اثرات سوء جدی نیز بر خلیج فارس بر جای نگذاشت.
منبع: ایراسین