برای نخستین بار از چهار سال گذشته، حجم صادرات زغال‌سنگ از استرالیا به چین به نسبت ژاپن در ماه آوریل 2024 افزایش یافت. وقوع چنین اتفاقی را می‌توان به تغییر پویایی بازار و بهبود روابط سیاسی میان چین و استرالیا نسبت داد.

بر اساس داده‌های گردآوری شده توسط شرکت «Kpler»، حجم صادرات تمامی گریدهای زغال‌سنگ از استرالیا به چین در ماه آوریل ۲۰۲۴، حدود ۶٫۸۷ میلیون تن اعلام شد که نسبت به حجم ۶٫۸۳ میلیون تن زغال‌سنگ وارداتی به چین در ماه مارس سال جاری میلادی افزایش را تجربه کرد.

طبق گزارش شرکت مذکور، حجم محموله‌های زغال‌سنگ صادراتی از استرالیا به ژاپن در ماه آوریل ۲۰۲۴، حدود ۶٫۱ میلیون تن گزارش شد که نسبت به حجم ۷٫۹۳ میلیون تن صادراتی در ماه مارس سال جاری میلادی و همچنین حجم ۵٫۹۷ میلیون تن صادراتی به ژاپن در آوریل ۲۰۱۷، کاهش را نشان داد.

گفتنی است که حجم صادرات زغال‌سنگ از استرالیا به چین از ماه فوریه ۲۰۲۳، زمانی که چین به عنوان بزرگ‌ترین خریدار زغال‌سنگ جهان ممنوعیت غیررسمی بر واردات این محصولات را لغو کرد، بازیابی شد. همچنین استرالیا بزرگ‌ترین صادرکننده زغال‌سنگ متالورژی در جهان است که در تولید فولاد استفاده می‌‎شود. علاوه‌براین، کشور مذکور دومین صادرکننده بزرگ زغال‌سنگ حرارتی است که عمدتا در تولید برق استفاده می‌شود.

لازم به ذکر است که محدودیت واردات زغال‌سنگ به چین در اواسط سال ۲۰۲۰ در بحبوحه تنش‌ها میان چین و استرالیا، به دلیل درخواست استرالیا برای انجام تحقیقات بین‌المللی در خصوص منشا همه‌گیری ویروس کرونا که آغاز آن از شهر ووهان چین بود، اعمال شد.

ممنوعیت اعلام شده برخلاف برخی دیگر از اقدامات چین علیه استرالیا مانند وضع تعرفه‌های واردات جو، مشروبات الکلی و برخی غذاهای دریایی هرگز به طور رسمی ارائه نشدند؛ با این حال طبق گزارش‌های دریافتی، حجم واردات زغال‌سنگ استرالیا به چین در طول این دوره نزدیک به صفر اعلام شد.

پیروزی حزب چپ و میانه‌رو کارگران در انتخابات استرالیا در ماه می ۲۰۲۲ که به ۹ سال حکومت ائتلافی راست‌گرایان لیبرال ملی‌گرا پایان داد، زمینه را برای بازیابی روابط بین چین و استرالیا فراهم کرد. شایان ذکر است که عمده صادرات استرالیا به چین یعنی سنگ‌آهن و گاز طبیعی مایع تحت تاثیر تنش‌های ایجاد شده میان این دو کشور قرار نگرفت.

می‌توان بیان کرد که وضع ممنوعیت واردات زغال‌سنگ، یک شکست تمام‌عیار برای چین بود زیرا این اقدام افزایش قیمت‌های تمامی گریدهای زغال‌سنگ حرارتی را در کشورهای آسیایی به دنبال داشت. از سوی دیگر، استرالیا خریداران دیگری همچون کشور هند را جایگزین چین در صادرات زغال‌سنگ خود کرد.

با این وجود، اگرچه حجم صادرات استرالیا به چین در سال ۲۰۲۳ به طور میانگین به بالای ۶ میلیون تن در ماه رسید اما همچنان حجم واردات زغال‌سنگ به چین، پایین‌تر از رقم اعلام شده قبل از اعمال ممنوعیت غیررسمی واردات این محصولات در سال ۲۰۲۰ بود.

بر اساس داده‌های ارائه شده از سوی شرکت «Kpler»، حجم صادرات زغال‌سنگ استرالیا به چین به طور متوسط ۷٫۸۴ میلیون تن در ماه گزارش شد و این رقم در سال ۲۰۱۸، به ۷٫۳۷ میلیون تن در ماه رسید. همچنین حجم صادرات زغال‌سنگ استرالیا به چین قبل از اعمال محدودیت‌های غیررسمی ارائه شده بر صادرات این محصولات به چین، در ماه ژوئن ۲۰۲۰ به رکورد ۱۲٫۰۳ میلیون تن در ماه رسید.

در حالی که صادرات زغال‌سنگ استرالیا به چین تا حدودی بهبود یافته است اما روند صادرات این محصول به ژاپن به دلیل راه‌اندازی مجدد راکتور هسته‌ای در این کشور و کاهش قیمت گاز طبیعی مایع پس از پایان جهش قیمت ناشی از حمله روسیه به اوکراین، کاهشی تدریجی را تجربه کرده است.

به نقل از خبرگزاری رویترز، در چهار ماهه ابتدایی ۲۰۲۴، حجم صادرات تمامی گریدهای زغال‌سنگ از استرالیا به ژاپن به طور متوسط ۸٫۰۷ میلیون تن اعلام شد که نسبت به میانگین رقم ۸٫۷۹ میلیون تن گزارش شده در مدت مشابه سال ۲۰۲۳ و رقم ۱۰٫۵۴ میلیون تن اعلام شده در بازه زمانی مشابه در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است.

کاهش حجم واردات زغال‌سنگ به هند از مبدا استرالیا

حجم صادرات تمامی گریدهای زغال‌سنگ از استرالیا به هند در ماه آوریل ۲۰۲۴، حدود ۲٫۶۳ میلیون تن اعلام شد که با حجم ۳٫۴۹ میلیون تن ارزیابی شده در ماه مارس سال جاری میلادی قابل قیاس است.

بخش عمده این محموله‌های صادراتی به هند در آوریل سال ۲۰۲۴ به زغال‌سنگ متالورژی با حجمی بالغ بر ۱٫۵۲ میلیون تن یا حدود ۵۸ درصد از حجم کل صادرات در ماه مذکور اختصاص داشت.

در همین راستا، استرالیا راه دشواری را برای صادرات زغال‌سنگ حرارتی به هند پیش روی خود دارد؛ چراکه استرالیا باید با دیگر کشورهای صادرکننده همچون اندونزی به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این نوع از زغال‌سنگ در جهان و همچنین آفریقای جنوبی و اخیرا روسیه که پس از اعمال تحریم‌های کشورهای غربی بر برخی از صنایع این کشور به دلیل حمله به اوکراین، محصولات زغال‌سنگ خود را با قیمتی بسیار پایین به فروش می‌رساند، رقابت کند.

با این تفاسیر اگرچه حجم صادرات زغال‌سنگ استرالیا به هند و ژاپن کاهشی بوده اما در مجموع، حجم محموله‌های زغال‌سنگ کشور مذکور تا حد زیادی ثابت بوده است؛ چراکه افزایش حجم صادرات این سوخت فسیلی به چین و برخی کشورهای آسیایی مانند ویتنام توانسته است حجم کاهشی صادرات به هند و ژاپن را جبران کند.

در مجموع حجم کل صادرات زغال‌سنگ استرالیا در ماه آوریل ۲۰۲۴، حدود ۲۸٫۲۲ میلیون تن گزارش شد که نسبت به حجم ۲۹٫۵۸ میلیون تن اعلام شده در ماه مارس سال جاری میلادی کاهش یافت اما نسبت به حجم ۲۸٫۰۸ میلیون تن به ثبت رسیده در ماه آوریل ۲۰۲۳، روندی صعودی را تجربه کرد.

منبع: فلزات آنلاین